Nguyên tắc là gì? Khái niệm nguyên tắc như thế nào?

Bất kỳ hoạt động có mục đích nào trong cuộc sống cũng đều phải dựa trên cơ sở nguyên tắc nhất định. Đây chính là tư tưởng và định hướng chủ đạo giúp các chủ thể thực hiện hiệu quả công việc trong một lĩnh vực cụ thể.

Vậy Nguyên tắc là gì? Để trả lời được câu hỏi này Tổng đài tư vấn 19006557 xin giới thiệu đến quý vị bài viết sau đây.

Nguyên tắc là gì?

Nguyên tắc là luận điểm gốc của học thuyết nào đó, tư tưởng chỉ đạo của quy tắc hoạt động hay là niềm tin, quan điểm đối với sự vật và chính quan điểm, niềm tin đó xác định quy tắc hành vi, đồng thời cũng có thể là nguyên lý cấu trúc hoạt động của bộ máy dụng cụ thiết bị nào đó.

Ngoài ra, nguyên tắc có thể là tư tưởng chủ đạo và định hướng cơ bản được thể hiện xuyên suốt toàn bộ hoặc một giai đoạn nhất định đòi hỏi các cơ quan, tổ chức, cá nhân phải tuân theo.

Ví dụ về nguyên tắc

Nguyên tắc là những yêu cầu nền tảng đòi hỏi các chủ thể phải tuân thủ theo đúng trình tự để đạt được mục đích đề ra một cách tối ưu nhất. Đây là hệ thống những tư tưởng, quan điểm tồn tại xuyên suốt trong một hoặc toàn bộ giai đoạn nhất định và bằng cách thức, sự ràng buộc nào đó sẽ khiến mỗi cá nhân hay tổ chức phải tuân theo.

Ví dụ:

– Một số nguyên tắc liên quan đến quy định của pháp luật như: Nguyên tắc tập trung dân chủ; nguyên tắc suy đoán vô tội;…

– Nguyên tắc không được đi làm muộn do giám độc, người đứng đầu doanh nghiệp đặt ra áp dụng đối với các nhân viên trong công ty;

– Nguyên tắc không được đi học muộn do nhà trường, giáo viên đặt ra đối với học sinh;..

Nguyên tắc trong quy định pháp luật

Nguyên tắc của mỗi ngành luật là những tư tưởng chỉ đạo, xuyên suốt trong quá trình xây dựng và áp dụng của ngành luật đó.

Nội dung của nguyên tắc là gì? Trong mỗi ngành luật bất kỳ trong hệ thống pháp luật phụ thuộc vào đối tượng điều chỉnh của ngành luật đó.

1/ Đối với Luật hình sự:

Nếu đối tượng điều chỉnh của Luật hình sự Việt Nam là những quan hệ xã hội phát sinh giữa hai chủ thể quan trọng và có quyền, nghĩa vụ nhất định là Nhà nước và người phạm tội, thì nguyên tắc của luật hình sự phải bảo đảm quyền của Nhà nước và phản ánh bản chất của chế độ cũng như quyền lợi của người phạm tội.

Như vậy, nguyên tắc của luật hình sự là những tư tưởng chỉ đạo và các định hướng đường lối cho toàn bộ quá trình quy định tội phạm và hình phạt, áp dụng pháp luật hình sự trong thực tiễn điều tra, truy tố và xét xử.

2/ Đối với Luật dân sự:

Luật dân sự có đối tượng điều chỉnh bao gồm các quan hệ tài sản mang tính chất hàng hóa tiền tệ, có đền bù giá trị tuân theo quy luật giá trị của nền kinh tế sản xuất hàng hóa và một số quan hệ nhân thân.

Chính đặc điểm đặc thù của nhóm quan hệ đó do luật dân sự điều chỉnh đã giúp cho nhà làm luật xác định rõ nguyên tắc dân sự.

Vậy, nguyên tắc đó là tư tưởng chủ đạo và định hướng cơ bản được thể hiện trong pháp luật dân sự, đồng thời là việc giải thích và trong thực tiễn áp dụng thông qua một hay nhiều quy phạm hoặc chế định của nó.

3/ Đối với Luật hành chính;

Đối tượng điều chỉnh của Luật Hành chính là những quan hệ xã hội hình thành trong lĩnh vực quản lý hành chính Nhà nước

+ Quan hệ phát sinh giữa các cơ quan hành chính trong việc thực hiện hoạt động quản lý hành chính Nhà nước; Ví dụ: Chính phủ yêu cầu Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng thực hiện ngay các biện pháp giãn cách xã hội nhằm khắc phục sự lây lan dịch bệnh Covid-19 trong cộng đồng.

+ Quan hệ phát sinh trong quá trình cơ quan Nhà nước xây dựng, quản lý chế độ công tác nội bộ. Ví dụ: Chánh án tòa án nhân dân tối cao ra quyết định bổ nhiệm thẩm phán Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội.

+ Quan hệ hình thành trong quá trình các cá nhân, tổ chức được Nhà nước trao quyền thực hiện một số hoạt động quản lý hành chính Nhà nước theo pháp luật quy định. Ví dụ: Đội cảnh sát cơ động được giao nhiệm vụ bảo vệ trật tự, an ninh trong quá trình diễn ra Hội nghị thượng đỉnh tại Hà Nội.

Do đó, xét trên góc độ Luật hành chính, nguyên tắc của ngành luật này là tổng thể các quy phạm pháp luật hành chính có nội dung là những định hướng chủ đạo, cơ bản làm cơ sở để tổ chức thực hiện các hoạt động quản lý hành chính Nhà nước.

Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn về Nguyên tắc là gì? Phân loại bảo hiểm xã hội? Mọi vấn thắc mắc hay cần giải đáp chi tiết xin vui lòng liên hệ trực tiếp để được hỗ trợ.