Giao dịch dân sự vô hiệu do bị nhầm lẫn

Giao dịch dân sự vô hiệu do bị nhầm lẫn là gì?

Giao dịch dân sự vô hiệu do bị nhầm lẫn là trường hợp giao dịch dân sự không có hiệu lực do giao dịch được xác lập có sự nhầm lẫn làm cho một bên hoặc các bên không đạt được mục đích của việc xác lập giao dịch.

Bộ luật dân sự quy định về giao dịch dân sự vô hiệu do bị nhầm lẫn như sau:

“ Điều 126. Giao dịch dân sự vô hiệu do bị nhầm lẫn

1. Trường hợp giao dịch dân sự được xác lập có sự nhầm lẫn làm cho một bên hoặc các bên không đạt được mục đích của việc xác lập giao dịch thì bên bị nhầm lẫn có quyền yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này.

2. Giao dịch dân sự xác lập có sự nhầm lẫn không vô hiệu trong trường hợp mục đích xác lập giao dịch dân sự của các bên đã đạt được hoặc các bên có thể khắc phục ngay được sự nhầm lẫn làm cho mục đích của việc xác lập giao dịch dân sự vẫn đạt được.”

Tư vấn quy định pháp luật Giao dịch dân sự vô hiệu do bị nhầm lẫn

Nhầm lẫn trong quan hệ giao dịch dân sự là hiện tượng chủ thể không kiểm soát được đầy đủ các yếu tố liên quan đến giao dịch.

Sự nhầm lẫn liên quan đến nhiều yếu tố, những nhầm lẫn chủ yếu và phổ biến trong đời sống xã hội, chi phối đến quan hệ giao dịch dân sự.

– Nhầm lẫn về chủ thể xác lập giao dịch và thực hiện giao dịch;

– Nhầm lẫn về đối tượng của giao dịch;

– Nhầm lẫn về giá cả của giao dịch;

– Nhầm lẫn về thời hạn, địa đểm, phương thức thực hiện giao dịch;

– Nhầm lẫn còn là sự nhầm lẫn bản chất của giao dịch.

Sự nhầm lẫn về chủ thể xác lập giao dịch là sự nhầm lẫn về khả năng thực hiện giao dịch, ảnh hưởng đến mục đích xác lập giao dịch của một bên hoặc ảnh hưởng đến lợi ích của người thứ ba (giao dịch vì lợi ích của người thứ ba).

Nhầm lẫn về đối tượng của giao dịch là phổ biến. Đối tượng của giao dịch có thể là một tài sản, là công việc phải thực hiện hoặc không được thực hiện. Đối tượng của giao dịch là tài sản (vật), quyền tài sản, giấy tờ có giá một bên hoặc các bên không đạt được mục đích tham gia giao dịch.

Đối với công việc là đối tượng của giao dịch, có thể một hoặc các bên bị nhầm lẫn về trình tự thực hiện công việc, quy mô của công việc và phương thực hiện công việc. Giá cả của giao dịch bị nhầm lẫn trong trường hợp các bên tham gia giao dịch không xác định đúng giá trị của đối tượng giao dịch, theo đó giá có thể cao hơn hoặc thấp hơn giá của đối tượng là vật cùng loại trên thị trường.

Sự nhầm lẫn này có thể các bên không biết rõ về giá thị trường, vì vậy đã bị nhầm lẫn về giá của giao dịch mà họ xác lập. Tuy nhiên, sự nhầm lẫn này là vô ý, không có sự cố ý của một bên làm cho bên kia hình dung sai về đối tượng, giá cả của giao dịch. Hành vi cố ý làm cho chủ thể trong quan hệ giao dịch bị nhầm lẫn mà gây thiệt hại thì chủ thể có hành vi cố ý chịu trách nhiệm dân sự là bồi thường thiệt hại, giao dịch bị tuyên vô hiệu. Ngoài trách nhiệm dân sự, người lừa dối để chiếm đoạt tài sản của người khác còn phải chịu trách nhiệm hình sự.

Nhầm lẫn về địa điểm, thời hạn và phương thức thực hiện giao dịch dân sự, ảnh hưởng đến mục đích xác lập giao dịch của một hoặc các chủ thể tham gia giao dịch hoặc ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của người thứ ba.

Theo quy định tại khoản 1 Điều 126 BLDS, giao dịch dân sự được xác lập có sự nhầm lẫn làm cho một bên hoặc các bên không đạt được mục đích của việc xác lập giao dịch thì bên bị nhầm lẫn có quyền yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu. Bởi vì, chủ thể tham gia giao dịch nhằm đáp ứng nhu cầu vật chất và tinh thần của mình hoặc vì lợi ích của người thứ ba, nhưng mục đích tham gia giao dịch không đạt được, thì có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết, tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu do bị nhầm lẫn.

Tuy nhiên, không phải mọi trường hợp giao dịch được xác lập do bị nhầm lẫn đều bị tuyên vô hiệu. Theo quy định tại khoản 2 Điều 126 BLDS thì trong trường hợp giao dịch dân sự được xác lập tuy có sự nhầm lẫn, nhưng mục đích xác lập giao dịch dân sự của các bên đã đạt được hoặc các bên có thể khắc phục ngay được sự nhầm lẫn làm cho mục đích của việc xác lập giao dịch dân sự vẫn đạt được, thì giao dịch không bị tuyên vô hiệu. Ví dụ: Giao dịch bị nhầm lẫn về đối tượng nhưng các bên đã khắc phục ngay và kịp thời thì không bị vô hiệu hoặc giao dịch dân sự bị nhầm lẫn về giá cả, nhưng các bên đã điều chỉnh lại giá cả cho phù hợp thì giao dịch bị nhầm lẫn trong trường hợp này không bị tuyên vô hiệu.

Giao dịch dân sự do bị nhầm lẫn là giao dịch bị vô hiệu toàn bộ và không có hiệu lực từ thời điểm giao dịch được xác lập.