Không thực hiện được nghĩa vụ nhưng không do lỗi của các bên thì xử lý thế nào?

Câu hỏi:

Xin chào Luật sư, tôi có tình huống muốn được Luật sư tư vấn như sau. Công xưởng của tôi có giao kết hợp đồng bán gạo cho một công ty. Đến thời hạn giao hàng nhưng do triều cường bất ngờ nên nhà xưởng của tôi bị ngập úng không thể khắc phục được, do đó, chúng tôi không đóng gói gạo kịp thời cho khách hàng. Vậy trong trường hợp này tôi có phải chịu trách nhiệm gì không và xử lý như thế nào ạ? Tôi xin cảm ơn Luật sư!

Trả lời:

Với câu hỏi của bạn Luật sư tư vấn dân sự của Luật Hoàng Phi xin được trả lời như sau:

Trong trường hợp này thì nghĩa vụ không thực hiện được không do lỗi của hai bên mà là do nguyên nhân khách quan, vì vậy căn cứ vào quy định tại Điều 414 Bộ luật Dân sự 2015 về Không thực hiện được nghĩa vụ nhưng không do lỗi của các bên:

“Trong hợp đồng song vụ, nếu một bên không thực hiện được nghĩa vụ mà các bên đều không có lỗi thì bên không thực hiện được nghĩa vụ không có quyền yêu cầu bên kia thực hiện nghĩa vụ đối với mình. Trường hợp một bên đã thực hiện được một phần nghĩa vụ thì có quyền yêu cầu bên kia thực hiện phần nghĩa vụ tương ứng đối với mình.“

Không thực hiện được nghĩa vụ nhưng không do lỗi của các bên thì xử lý thế nào?

Quy định này là đề cập đến trường hợp nghĩa vụ không thực hiện được do nguyên nhân khách quan tác động. Nguyên nhân khách quan có thể do thiên tai, bão lũ, chiến tranh, do quyết định của Nhà nước hoặc các nguyên nhân khách quan khác mà làm cho nghĩa vụ không thể thực hiện được như thỏa thuận. Việc không thực hiện được nghĩa vụ trong trường hợp này không bị coi là vi phạm nghĩa vụ, bên không thực hiện được nghĩa vụ không phải chịu trách nhiệm dân sự đối với bên kia.

Như vậy, việc không thực hiện được nghĩa vụ giao gạo của bạn không bị coi là vi phạm và bạn không phải chịu trách nhiệm với bên mua.

Đối với tình huống này thì các bên trong hợp đồng có các phương án xử lý như sau:

– Bên không thực hiện được nghĩa vụ không có quyền yêu cầu bên kia phải thực hiện nghĩa vụ đối với mình. Bởi vì trong trường hợp này, việc không thực hiện được nghĩa vụ không do lỗi của bên đối tác gây ra, đồng thời nghĩa vụ cũng chưa được thực hiện nên quy định không được phép yêu cầu bên đối tác phải thực hiện nghĩa vụ đối với mình là hợp lý. Đây chính là điểm khác biệt so với trường hợp tại Điều 414 về Nghĩa vụ không thực hiện được do lỗi của một bên.

– Trường hợp một bên đã thực hiện một phần nghĩa vụ thì có quyền yêu cầu bên kia thực hiện phần nghĩa vụ tương ứng đối với mình. Đây là quy định nhằm cân bằng lợi ích giữa các bên, không thực hiện được toàn bộ nghĩa vụ thì không có quyền yêu cầu bên kia thực hiện nghĩa vụ đối với mình. Tuy nhiên, nếu đã thực hiện được một phần nghĩa vụ như nghĩa vụ giao hàng, trả tiền, cung cấp dịch vụ… thì vẫn có quyền yêu cầu bên đối tác thực hiện nghĩa vụ tương ứng với phần mà mình đã hoàn thành.

Qua hai hướng xử lý ở trên thì có thể thấy, bạn chưa giao được gạo cho công ty mua thì bạn không được quyền yêu cầu bên kia trả tiền. Nếu bạn đã giao được một phần thì có thể yêu cầu công ty mua thanh toán phần tiền tương ứng với số gạo đã giao.

Trong trường hợp cần tư vấn thêm, khách hàng có thể liên hệ với Luật sư của Luật Hoàng Phi qua TỔNG ĐÀI TƯ VẤN LUẬT MIỄN PHÍ 19006557 để được tư vấn.