• Thứ năm, 31/08/2023 |
  • Tư vấn Luật Hình sự |
  • 4020 Lượt xem

Lỗi là gì? Lỗi cố ý là gì?

Lỗi là dấu hiệu thuộc mặt chủ quan của tội phạm phản ánh chủ thể đã lựa chọn thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội khi có đủ điều kiện lựa chọn thực hiện hành vi khác phù hợp với đòi hỏi của xã hội.

Có lỗi là một trong những yếu tố quan trọng để được quan tâm trong các quan hệ pháp luật chẳng hạn quan hệ pháp luật hình sự, quan hệ pháp luật dân sự. Lỗi là căn cứ để xác định tội danh, định khung hình phạt cũng như xác định trách nhiệm bồi thường thiệt hại. Vậy lỗi là gì, lỗi cố ý là gì, yếu tố lỗi trong hệ thống pháp luật Việt Nam có được thống nhất không?

Dưới đây chúng tôi sẽ giải đáp các thắc mắc đó thông qua bài viết Lỗi là gì? Lỗi cố ý là gì? Chúng tôi mong rằng những thông tin dưới đây sẽ hữu ích cho quý bạn đọc.

Lỗi là gì?

Lỗi là điều sai sót, không nên, không phải trong cách cư xử, hành động trong đời số hàng ngày, theo đó, lỗi được đồng nhất với hành vi, tuy nhiên trong quan hệ pháp lý lỗi được nhìn nhân dưới góc độ trạng thái tâm lý.

Theo các sách báo pháp lý, Lỗi được định nghĩa là thái độ tâm lý của con người đối với hành vi có tính gây thiệt hại cho xã hội của mình và đối với hậu quả do hành vi đó gây ra được biểu hiện dưới hình thức vô ý và cố ý.

Là mặt hình thức của lỗi, quan hệ tâm lý ở đây bao gồm yếu tố lý trí và ý chí. Hai yếu tố này thể hiện năng lực nhận thức và năng lực điều khiển hành vi của con người là yếu tố tâm lý cần thiết của mọi hành vi của con người.

Nhìn chung định nghĩa này đã phản ánh chung nhất đặc điểm của yếu tố lỗi trong hệ thống pháp luật Việt Nam.

Để giúp Quý độc giả giải đáp toàn bộ thắc mắc: Lỗi là gì? Lỗi cố ý là gì? Trong phần tiếp theo của bài viết, chúng tôi sẽ làm rõ khái niệm lỗi cố ý theo quy định pháp luật hiện hành.

Lỗi cố ý là gì?

Lỗi cố ý là trường hợp một người nhận thức rõ hành vi của mình sẽ gây thiệt hại cho người khác mà vẫn thực hiện và mong muốn hoặc tuy không mong muốn nhưng để mặc cho thiệt hại xảy ra theo Điều 364 Bộ Luật tố tụng dân sự.

Theo quy định tại điều 10, Bộ Luật hình sự 2015, quy định về Cố ý phạm tội như sau:

“ Cố ý phạm tội là phạm tội trong những trường hợp sau đây:

1. Người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả của hành vi đó và mong muốn hậu quả xảy ra;

2. Người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả của hành vi đó có thể xảy ra, tuy không mong muốn nhưng vẫn có ý thức để mặc cho hậu quả xảy ra.”

Như vậy, khác với lỗi trong trách nhiệm dân sự, lỗi cố ý theo quy định của Luật hình sự bao gồm lỗi cố ý trực tiếp và lỗi cố ý gián tiếp:

– Lỗi cố ý trực tiếp là lỗi của người thực hiện hành vi nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả của hành vi và mong muốn hậu quả xảy ra;

– Lỗi cố ý gián tiếp là lỗi của người khi thực hiện hành vi nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả của hành vi đó có thể xảy ra, tuy không mong muốn nhưng vẫn có ý thức để mặc cho hậu quả xảy ra;

– Lỗi vô ý vì quá tự tin: Người phạm tội tuy thấy trước hành vi của mình có thể gây ra hậu quả nguy hại cho xã hội nhưng cho rằng hậu quả đó sẽ không xảy ra hoặc có thể ngăn ngừa được. (Khoản 1 Điều 11 Bộ luật Hình sự năm 2015).
– Lỗi vô ý do cẩu thả: Người phạm tội không thấy trước hành vi của mình có thể gây ra hậu quả nguy hại cho xã hội, mặc dù phải thấy trước và có thể thấy trước hậu quả đó. (Khoản 2 Điều 11 Bộ luật Hình sự năm 2015).

Như vậy, về mặt lý trí cả lỗi cố ý trực tiếp và lỗi cố ý gián tiếp đều nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội. Tuy nhiên, về mặt ý chí, nếu trong trường hợp lỗi cố ý trực tiếp, người thực hiện hành vi mong muốn hậu quả xảy ra thì lỗi cố ý gián tiếp người thực hiện hành vi tuy không mong muốn nhưng vẫn có ý thức để mặc cho hậu quả xảy ra.

Qua các quy định hiện hành về Lỗi cố ý như đã nêu ở trên, ta có thể đưa ra một định nghĩa chung về lỗi cố ý như sau:

Lỗi cố ý là trường hợp người thực hiện hành vi nhận thức rõ hành vi của mình nguy hiểm cho xã hội hoặc sẽ gây thiệt hại, tuy nhiên vẫn mong muốn hậu quả xảy ra hoặc tuy không mong muốn nhưng để mặc cho hậu quả xảy ra.

Trên đây là toàn bộ nội dung bài viết Lỗi là gì? Lỗi cố ý là gì? của công ty Luật Hoàng Phi. Nếu bạn đọc có bất kỳ thắc mắc gì hoặc muốn biết thêm thông tin chi tiết xin vui lòng liên hệ tổng đài 1900 6557.

BÀI VIẾT MỚI NHẤT

Tội vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng là gì

Hành vi phạm tội vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng có thể là cho vay không có bảo đảm trái quy định của pháp luật; cho vay quá giới hạn quy định; hoặc hành vi khác vi phạm quy định của pháp luật về cho vay trong hoạt động tín dụng. Vậy tội vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng được quy định như thế...

Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là bao lâu?

Điều 27 BLHS xác định ý nghĩa của thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự, quy định các thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự cho những loại tội phạm và cách tính thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự....

Biện pháp tư pháp là gì?

Biện pháp tư pháp là các biện pháp hình sự được áp dụng đối với người phạm tội, có tác dụng hỗ trợ hoặc thay thế hình phạt, biện pháp tư pháp là biện pháp cưỡng chế về hình sự của Nhà nước ít nghiêm khắc hơn hình...

Phân tích Khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự

Trong nội dung bài viết sau đây chúng tôi sẽ tư vấn và phân tích Khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự. Mời Quý vị độc giả cùng theo...

Thẩm quyền khởi tố, điều tra vụ án hình sự?

Khởi tố là việc cơ quan có thẩm quyền xác định có hay không có dấu hiệu tội phạm. Quyết định khởi tố vụ án hình sự có ý nghĩa rất quan trọng, làm phát sinh quan hệ pháp luật tố tụng Hình sự giữa cơ quan thẩm quyền và người tiến hành tố...

Xem thêm