Khi nào được hoãn chấp hành hình phạt tù?

Quy định của BLHS về hoãn chấp hành hình phạt tù

Đang chấp hành hình phạt tù mà phát hiện mình mắc bệnh nặng có được hoãn chấp hành hình phạt tù không?

Căn cú theo quy định tại khoản 1 Điều 67 Bộ luật Hình sự 2015 thì việc hoãn chấp hành hình phạt tù thì chỉ áp dụng với trường hợp người phạm tội mới chỉ bị xử phạt hình phạt tù, chưa chấp hành hình phạt trên thực tế.

Bên cạnh đó, căn cứ theo quy định tại Điều 68 Bộ luật Hình sự 2015 như sau:

Theo quy định tại Điều 4 Thông tư liên tịch 03/2013/TTLT-BCA-TANDTC-VKSNDTC-BQP-BYT hướng dẫn chi tiết về việc tạm đình chỉ chấp hành hình phạt tù:

Theo đó, nếu trong trường hợp mắc bệnh hiểm nghèo có xác nhận của cơ quan y tế có thẩm quyền trong thời gian chấp hành hình phạt tù thì có thể được tạm đình chỉ chấp hành hình phạt tù.

Phân tích về hoãn chấp hành hình phạt tù

Điều luật quy định hoãn chấp hành hình phạt tù là biện pháp cho phép người bị kết án phạt tù chỉ phải chấp hành hình phạt tù đã tuyên sau một thời hạn nhất định mà không phải chấp hành ngay vì có lý do luật định.

Quy định này không chỉ thể hiện nguyên tắc nhân đạo mà còn đảm bảo cho việc chấp hành hình phạt tù đạt được mục đích giáo dục, cải tạo người phạm tội. 

Khoản 1 của điều luật quy định những trường hợp có thể được hoãn chấp hành hình phạt tù. Theo đó, có 4 trường hợp có thể được hoãn chấp hành hình phạt tù. Cụ thể: 

– Người bị bệnh nặng thì được hoãn chấp hành đến khi sức khỏe được hồi phục. Đây là trường hợp do mắc bệnh nặng nên không thể buộc họ phải chấp hành hình phạt tù vì sẽ nguy hiểm đến tính mạng của họ. Do vậy, họ cần được hoãn chấp hành hình phạt tù để có điều kiện chữa bệnh. 

– Phụ nữ có thai hoặc đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi (không phân biệt là con đẻ hay con nuôi) thì được hoãn chấp hành cho đến khi con đủ 36 tháng tuổi.

Việc được hoãn chấp hành hình phạt tù trong trường hợp này là cần thiết, đảm bảo điều kiện bình thường cho người mang thai cũng như cho thai nhi, đảm bảo cho đứa trẻ có sự chăm sóc bình thường của người mẹ. 

– Người bị kết án là người lao động duy nhất trong gia đình (nếu phải chấp hành hình phạt tù thì gia đình sẽ gặp khó khăn đặc biệt như không có nguồn thu nhập nào khác, không có ai chăm nom, nuôi dưỡng những người thân thích không có khả năng lao động của họ) thì được hoãn đến 01 năm.

Việc hoãn này là cần thiết để đảm bảo cuộc sống bình thường cho các thành viên trong gia đình.

Tuy nhiên, để đảm bảo an ninh quốc gia cũng như an toàn của xã hội, điều luật loại trừ các trường hợp không được hoãn vì lý do này. Đó là trường hợp bị kết án về các tội xâm phạm an ninh quốc gia hoặc các tội khác là tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng. 

– Người bị kết án về tội ít nghiêm trọng, do nhu cầu công vụ thì được hoãn đến 01 năm. Đây là trường hợp đơn vị công tác của người bị kết án cần sự có mặt của họ để thực hiện công vụ nhất định mà chưa có ai khác có thể thay thế được.

Khi áp dụng khoản 1 của điều luật cần chú ý: 

– Hoãn chấp hành hình phạt tù được hướng dẫn áp dụng đối với người bị kết án phạt tù chưa chấp hành hình phạt tù có nơi làm việc ổn định hoặc có nơi thường trú cụ thể, rõ ràng, đồng thời sau khi bị xử phạt tù không có hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng, không có căn cứ cho rằng họ bỏ trốn.

– Việc hoãn có thể là 01 lần hay nhiều lần, trong trường hợp người bị kết án phạt tù lại có thai hoặc phải tiếp tục nuôi con dưới 36 tháng tuổi trong thời gian được hoãn chấp hành hình phạt tù thì họ vẫn được hoãn chấp hành hình phạt tù cho đến khi đứa con sau cùng đủ 36 tháng tuổi.

Khoản 2 của điều luật quy định trường hợp phải dừng việc hoãn chấp hành hình phạt tù. Đó là trường hợp trong thời gian được hoãn chấp hành hình phạt tù, người được hoãn chấp hành hình phạt lại phạm tội mới.

Khi đó, Tòa án buộc người bị kết án phải chấp hành hình phạt tù đồng thời tổng hợp hình phạt của 2 bản án theo quy định tại Điều 56 BLHS.