Giao dịch dân sự vô hiệu do giả tạo

Giao dịch dân sự vô hiệu do giả tạo là gì?

Giao dịch dân sự vô hiệu do giả tạo là trường hợp giao dịch dân sự không có hiệu lực (không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ của các bên) do giao dịch được xác lập một cách giả tạo nhằm che giấu một giao dịch dân sự khác.

Điều 124 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định về giao dịch dân sự vô hiệu do giả tạo như sau:

“ 1. Khi các bên xác lập giao dịch dân sự một cách giả tạo nhằm che giấu một giao dịch dân sự khác thì giao dịch dân sự giả tạo vô hiệu, còn giao dịch dân sự bị che giấu vẫn có hiệu lực, trừ trường hợp giao dịch đó cũng vô hiệu theo quy định của Bộ luật này hoặc luật khác có liên quan.

2. Trường hợp xác lập giao dịch dân sự giả tạo nhằm trốn tránh nghĩa vụ với người thứ ba thì giao dịch dân sự đó vô hiệu.”

Tư vấn quy định pháp luật Giao dịch dân sự vô hiệu do giả tạo

Hành vi giả tạo là hành vi cố ý, muốn đạt được mục đích nào đó nhưng mục đích đó bị che giấu có chủ đích, khiến người ngoài cuộc không thể nhận biết ngay được. Hành vi xác lập giao dịch giả tạo nhằm để trốn tránh một nghĩa vụ nào đó với người khác hoặc cố ý nhằm chiếm đoạt những lợi ích mà người xác lập giao dịch giả tạo không có quyền hưởng hoặc có quyền hưởng những quyền hưởng ít hơn mục đích người đó sẽ đạt được từ việc xác lập giao dịch giả tạo.

Giao dịch giả tạo được xác lập theo ý chí của các bên. Do vậy, hành vi xác lập giao dịch giả tạo là hành vi cố ý của các bên chủ thể tham gia giao dịch.

Theo quy định tại khoản 1 Điều 124 thì giao dịch được xác lập giả tạo nhằm che giấu một giao dịch dân sự khác, thì giao dịch dân sự giả tạo vô hiệu. Giao dịch giả tạo bị vô hiệu toàn bộ và vô hiệu từ thời điểm xác lập. Giao dịch bị che giấu là giao dịch có thật nếu thỏa mãn các điều kiện của giao dịch theo quy định tại Điều 117 BLDS thì giao dịch bị che giấu có hiệu lực. Nếu giao dịch bị che giấu không tuân thủ các điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự thì cũng bị vô hiệu.

Theo quy định tại khản 2 Điều 124 BLDS, trường hợp xác lập giao dịch dân sự giả tạo nhằm trốn tránh nghĩa vụ với người thứ ba thì giao dịch dân sự vô hiệu. Giao dịch giả tạo với mục đích trốn tránh nghĩa vụ với người thứ ba thường phát sinh trong trường hợp một người đang có nghĩa vụ thi hành một bản án dân sự về tài sản có hiệu lực, nhưng người này muốn tránh việc thi hành án nên đã bán tài sản là đối tượng là tài sản duy nhất để thi hành án nhằm trốn tránh trách nhiệm về tài sản với người được thi hành án.