Có được tự ý xóa tên người thân trong sổ hộ khẩu không?

Câu hỏi:

Xin chào Luật sư, tôi là Nguyễn Văn Kỳ, tôi có một vấn đề xin được Luật sư tư vấn đó là:

Gia đình tôi gồm có 5 người: bố mẹ, anh cả, chị hai và tôi. Anh cả tôi đã lấy vợ và ở với bố mẹ, chị tôi cũng đã lấy chồng và sống bên gia đình nhà chồng. Tôi thì hiện đang đi học đại học xa nhà, một năm về nhà hai lần (nghỉ tết và nghỉ hè). Cách đây 1 tuần tôi có về nhà và tình cờ xem sổ hộ khẩu thì mới biết tên của tôi và chị tôi đã bị cắt ra khỏi hộ khẩu. Tôi hỏi bố mẹ thì được biết do anh cả và chị dâu tôi xúi giục bố mẹ cắt khẩu vì lý do chị tôi đã đi lấy chồng rồi, đã nhập hộ khẩu theo nhà chồng rồi nên không cần tên trong sổ nữa, còn tôi sau này học xong đi làm cũng không ở nhà nên không cần thiết có tên trong sổ hộ khẩu. Việc tách khẩu này đã được thực hiện cách đây hơn 1 năm rồi, mà khi đó Ủy ban nhân dân xã cắt khẩu mà không hề thông báo cho chị em tôi được biết. Vậy Luật sư cho tôi hỏi việc làm này của anh tôi và Ủy ban nhân dân xã là đúng hay sai? Chị em tôi có được bồi thường gì không? 

Mong Luật sư tư vấn giúp tôi. Tôi xin chân thành cảm ơn!

Trả lời:

Xin chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến công ty Luật Hoàng Phi. Với câu hỏi của bạn, chúng tôi xin trả lời như sau:

Căn cứ theo quy định tại Điều 22, Luật cư trú năm 2006 được sửa đổi, bổ sung năm 2013:

“1. Người thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị xoá đăng ký thường trú:

a) Chết, bị Toà án tuyên bố là mất tích hoặc đã chết;

b) Được tuyển dụng vào Quân đội nhân dân, Công an nhân dân ở tập trung trong doanh trại;

c) Đã có quyết định huỷ đăng ký thường trú quy định tại Điều 37 của Luật này;

d) Ra nước ngoài để định cư;

đ) Đã đăng ký thường trú ở nơi cư trú mới; trong trường hợp này, cơ quan đã làm thủ tục đăng ký thường trú cho công dân ở nơi cư trú mới có trách nhiệm thông báo ngay cho cơ quan đã cấp giấy chuyển hộ khẩu để xoá đăng ký thường trú ở nơi cư trú cũ.

2. Cơ quan có thẩm quyền đăng ký thường trú thì cũng có thẩm quyền xoá đăng ký thường trú.

3. Thủ tục cụ thể xoá đăng ký thường trú và điều chỉnh hồ sơ, tài liệu, sổ sách có liên quan do Bộ trưởng Bộ Công an quy định.”

Theo như bạn trình bày, bố mẹ bạn và anh trai bạn đã xóa tên hai chị em bạn ra khỏi sổ hộ khẩu của gia đình: 

+ Về trường hợp của chị bạn, vì chị bạn đã đi lấy chồng và hiện tại đang sống cùng gia đình chồng, đồng thời chị bạn đã đăng ký thường trú theo chồng chị ấy, có nghĩa là đã nhập vào hộ khẩu nhà chồng. Vì vậy, áp dụng quy định tại điểm đ, khoản 1, điều 22 nêu trên gia đình bạn có thể xóa tên chị bạn trong sổ hộ khẩu của gia đình. 

Trường hợp này để xóa tên chị bạn ra khỏi sổ hộ khẩu thì phải thực hiện theo trình tự, thủ tục được quy định tại Khoản 3 Điều 11 Thông tư 35/2014/TT-BCA như sau:

“3. Thủ tục xóa tên đối với các trường hợp thuộc điểm đ khoản 1 Điều 22 Luật Cư trú:

a) Đối với các xã, thị trấn thuộc huyện thuộc tỉnh

– Trong thời hạn 05 (năm) ngày làm việc, kể từ ngày nhận được thông báo đã đăng ký thường trú của cơ quan đăng ký cư trú nơi công dân chuyển đến, phải thông báo cho người bị xóa đăng ký thường trú hoặc đại diện hộ gia đình mang sổ hộ khẩu đến làm thủ tục xóa tên trong sổ đăng ký thường trú, xóa tên trong sổ hộ khẩu (đối với trường hợp không chuyển cả hộ), thông báo việc đã xóa đăng ký thường trú cho Công an huyện;

– Trong thời hạn 05 (năm) ngày làm việc, kể từ ngày nhận được thông báo việc xóa đăng ký thường trú của Công an xã, thị trấn; Công an huyện phải chuyển hồ sơ đăng ký thường trú cho Công an cùng cấp nơi công dân chuyển đến và thông báo cho tàng thư căn cước công dân;

b) Đối với các huyện, quận, thị xã thuộc thành phố trực thuộc Trung ương; thị xã, thành phố thuộc tỉnh

Trong thời hạn 10 (mười) ngày làm việc, kể từ ngày nhận được thông báo đã đăng ký thường trú của cơ quan đăng ký cư trú nơi công dân chuyển đến, phải thông báo cho người bị xóa đăng ký thường trú hoặc đại diện hộ gia đình mang sổ hộ khẩu đến làm thủ tục xóa tên trong sổ đăng ký thường trú, xóa tên trong sổ hộ khẩu (đối với trường hợp không chuyển cả hộ), thông báo việc đã xóa đăng ký thường trú cho tàng thư căn cước công dân và Công an xã, phường, thị trấn; đồng thời, phải chuyển hồ sơ đăng ký thường trú cho Công an cùng cấp nơi công dân chuyển đến.

Do vậy, nếu trong trường hợp này, Ủy ban nhân dân xã không thông báo cho chị bạn biết về việc xóa đăng ký thường trú nhưng đã thông báo cho đại diện hộ gia đình là bố mẹ bạn mang sổ hộ khẩu đến làm thủ tục xóa tên trong sổ hộ khẩu thì vẫn đúng theo quy định của pháp luật.

Có được tự ý xóa tên người thân trong sổ hộ khẩu không?

+ Về trường hợp của bạn, bạn đang đi học xa nhà, nhưng một năm vẫn về nhà hai lần, nghĩa là bạn vẫn liên lạc thường xuyên tại nơi đăng ký thường trú, hiện cũng chưa có nơi ở mới và không thuộc vào một trong các trường hợp xóa nơi đăng ký thường trú quy định tại Khoản 1 Điều 22 nêu trên thì việc tự ý xóa tên bạn trong sổ hộ khẩu gia đình là trái quy định của pháp luật.

Đối với hành vi tự ý xóa tên bạn ra khỏi sổ hộ khẩu, bố mẹ bạn có thể bị xử phạt hành chính với hành vi không thực hiện đúng quy định của pháp luật khi thực hiện hoạt động điều chỉnh hộ khẩu theo quy định tại Khoản 1, Điều 8, Nghị định 167/2013/NĐ-CP như sau:

“1. Phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:

a) Cá nhân, chủ hộ gia đình không thực hiện đúng quy định về đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú hoặc điều chỉnh những thay đổi trong sổ hộ khẩu, sổ tạm trú;

b) Cá nhân, chủ hộ gia đình không thực hiện đúng quy định về thông báo lưu trú, khai báo tạm vắng;

c) Không chấp hành việc kiểm tra hộ khẩu, kiểm tra tạm trú, kiểm tra lưu trú hoặc không xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú, giấy tờ khác liên quan đến cư trú theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền.

2. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:

a) Tẩy, xóa, sửa chữa hoặc có hành vi khác làm sai lệch nội dung sổ hộ khẩu, sổ tạm trú, giấy tờ khác liên quan đến cư trú;

b) Cung cấp thông tin, tài liệu sai sự thật về cư trú;

c) Thuê, cho thuê sổ hộ khẩu, sổ tạm trú, giấy tờ khác liên quan đến cư trú để thực hiện hành vi trái quy định của pháp luật;

d) Sử dụng sổ hộ khẩu, sổ tạm trú, giấy tờ khác liên quan đến cư trú để thực hiện hành vi trái quy định của pháp luật;

đ) Cơ sở kinh doanh lưu trú không thực hiện việc thông báo lưu trú với cơ quan công an theo quy định khi có người đến lưu trú;

e) Tổ chức kích động, xúi giục, lôi kéo, dụ dỗ, môi giới, cưỡng bức người khác vi phạm pháp luật về cưtrú.

3. Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 4.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:

a) Khai man, giả mạo hồ sơ, giấy tờ để được đăng ký thường trú, tạm trú, cấp sổ hộ khẩu, sổ tạm trú;

b) Làm giả sổ hộ khẩu, sổ tạm trú hoặc giả mạo điều kiện để được đăng ký thường trú;

c) Sử dụng sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giả;

d) Cho người khác đăng ký cư trú vào chỗ ở của mình để vụ lợi hoặc trong thực tế người đăng ký cư trú không sinh sống tại chỗ ở đó;

đ) Cá nhân, chủ hộ gia đình cho người khác nhập hộ khẩu vào cùng một chỗ ở của mình nhưng không bảo đảm diện tích tối thiểu trên đầu người theo quy định;

e) Ký hợp đồng lao động không xác định thời hạn với người lao động không thuộc doanh nghiệp của mình để nhập hộ khẩu;

g) Sử dụng hợp đồng lao động trái với quy định của pháp luật để nhập hộ khẩu;

h) Không khai báo tạm trú cho người nước ngoài thuê nhà để ở.

4. Hình thức xử phạt bổ sung:

Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính đối với hành vi quy định tại Điểm a Khoản 2; Điểm a, b, c Khoản 3 Điều này.

5. Biện pháp khắc phục hậu quả:

a) Buộc thu hồi sổ hộ khẩu, sổ tạm trú, giấy tờ khác liên quan đến cư trú đối với hành vi quy định tại Điểm a Khoản 2; Điểm a Khoản 3 Điều này;

b) Buộc hủy bỏ thông tin, tài liệu sai sự thật đối với hành vi quy định tại Điểm b Khoản 2 Điều này;

c) Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm hành chính quy định tại Điểm d Khoản 3 Điều này;

d) Buộc hủy bỏ hợp đồng lao động trái quy định của pháp luật để nhập hộ khẩu quy định tại Điểm e, g Khoản 3 Điều này”.

Như vậy, với trường hợp này, bố mẹ bạn có thể bị xử phạt hành chính phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng (điểm a, khoản 1, điều 8 Nghị định 167/2013/NĐ-CP). Do đó, bạn chỉ cần thông báo với Công an phường/xã nơi bạn sinh sống để được giải quyết.

Trong trường hợp cần tư vấn thêm, khách hàng có thể liên hệ với Luật sư của Luật Hoàng Phi qua TỔNG ĐÀI TƯ VẤN LUẬT MIỄN PHÍ 19006557 để được tư vấn.