Xác định quan hệ thừa kế khi sống với nhau trước 3/10/1987 nhưng không đăng ký kết hôn

Câu hỏi:

Hai vợ chồng kết hôn trước ngày 03 tháng 10 năm 1987 nhưng không đăng ký kết hôn. Vậy, theo quy định của pháp luật quan hệ thừa kế của họ được xác định như thế nào?

Trả lời:

Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến công ty Luật Hoàng Phi. Về trường hợp của bạn, chúng tôi xin tư vấn như sau:

Theo hướng dẫn tại Nghị quyết số 01/2003/NQ-HĐTP ngày 16-4-2003 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn áp dụng pháp luật trong việc giải quyết một số loại tranh chấp dân sự, hôn nhân và gia đình, trường hợp quan hệ vợ chồng được xác lập trước ngày 03- 10-1987 (được coi là hôn nhân thực tế), nếu có một bên chết trước thì bên vợ hoặc chồng còn sống được hưởng di sản của bên chết trước để lại theo quy định của pháp luật về thừa kế.

Xác định quan hệ thừa kế

Trường hợp nam và nữ chung sống với nhau như vợ, chồng từ ngày 03 tháng 01 năm 1987 đến ngày 01-01-2001 mà có đủ điều kiện kết hôn theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình năm 2000, thì họ phải có nghĩa vụ đăng ký kết hôn trong thời hạn hai năm, từ ngày 01-01-2001 đến ngày 01-01-2003. Do đó, đến trước ngày 01-01- 2003, mà có một bên vợ hoặc chồng chết trước, thì bên còn sống được hưởng di sản của bên chết trước để lại theo quy định của pháp luật về thừa kế. Trong trường hợp sau ngày 01-01-2003 mà họ chưa đăng ký kết hôn mà có một bên vợ hoặc chồng chết trước, và có tranh chấp về thừa kế thì trong khi chưa có quy định mới của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, tuỳ từng trường hợp mà Tòa án xử lý như sau:

–  Nếu chưa thụ lý vụ án thì không thụ lý;

–  Nếu đã thụ lý vụ án và đang giải quyết thì ra quyết định tạm đình chỉ việc giải quyết vụ án.

Ngày 14-7-2003, Bộ Tư pháp đã ra Chỉ thị số 02/2003/CT-BTP, về việc tiếp tục đăng ký kết hôn cho các trường hợp nam và nữ chung sống với nhau như vợ chồng từ ngày 03-01-1987 đến ngày 01-01-2001 có đủ điều kiện kết hôn theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình năm 2000 và đã xin đăng ký kết hôn (đã được rà soát và lập danh sách) nhưng chưa được cấp Giấy chứng nhận kết hôn trong thời hạn quy định tại điểm b Mục 3 Nghị quyết số 35/2000/QH10. Đối với các trường hợp này, việc đăng ký kết hôn vẫn được thực hiện theo thủ tục quy định tại Nghị định số 77/2001/NĐ-CP ngày 22 tháng 10 năm 2001 của Chính phủ và quan hệ vợ chồng của họ được pháp luật công nhận kể từ thời điểm bắt đầu chung sống với nhau trên thực tế. Công việc này phải hoàn thành trước ngày 01-8-2004.

Sau thời gian này, nếu các cặp vợ chồng nêu trên không thực hiện việc đăng ký kết hôn sẽ không được công nhận là vợ chồng, và nếu họ thực hiện việc đăng ký kết hôn thì thời điểm được công nhận là vợ chồng là thời điểm đăng ký kết hôn, chứ không phải thời điểm bắt đầu chung sống với nhau trên thực tế.

Trong trường hợp cần tư vấn thêm, bạn có thể liên hệ với Luật sư của Luật Hoàng Phi qua TƯ VẤN LUẬT MIỄN PHÍ 19006557 để được tư vấn.