Được phép bắt người trong trường hợp nào?

Câu hỏi:

Chào Luật sư, tôi là Nguyễn Yến ở Hải Dương. Đêm ngày 25/9/2022 vừa qua, con trai tôi bị cán bộ công an huyện tới nhà bắt đi để điều tra bởi con tôi có liên quan đến một vụ việc trộm cắp tài sản. Sáng hôm sau, khi tôi lên thăm nó thì thấy người nó tím tái đầy những vết đánh, tôi hỏi thì nó nói bị hỏi cung. Vậy xin hỏi Luật sư, việc cán bộ bắt con tôi là đúng hay sai? Khi cán bộ hỏi cung thì có được phép đánh người không? Xin cảm ơn rất nhiều!

Trả lời:

Với câu hỏi của bạn chúng tôi xin trả lời như sau:

Cán bộ bắt con bạn là đúng hay sai?

Điều 109 Bộ luật tố tụng Hình sự 2015 quy định:

Vậy, Công an chỉ được phép bắt người trong các trường hợp cụ thể tại Khoản 2 Điều 109 Bộ luật tố tụng Hình sự 2015 trên. Với trường hợp của bạn, cần phải làm rõ vấn đề sau: cơ quan công an chỉ mới xác định con bạn có liên quan đến một vụ trộm cắp tài sản và xét thấy cần tạm giam để điều tra, nhưng như bạn trình bày thì chưa nói đến việc con bạn có bị khởi tố hay không hoặc đã bị Tòa án quyết định đưa ra xét xử chưa? Bởi nếu một người chưa bị khởi tố thì chỉ được bắt người (áp dụng các biện pháp cưỡng chế) trong trường hợp khẩn cấp (Điều 110 Bộ luật tố tụng Hình sự 2015) hoặc phạm tội quả tang (Điều 111 Bộ luật tố tụng Hình sự 2015).

Tuy nhiên, trường hợp của con bạn không thuộc các trường hợp khẩn cấp hay quả tang…Việc công an huyện đến bắt con bạn để điều tra vào đêm ngày 25/9/2020 bởi con bạn có liên quan đến một vụ việc trộm cắp tài sản là sai bởi:

Như đã phân tích ở trên, trường hợp của con bạn không thuộc các trường hợp bắt người khẩn cấp, phạm tội quả tang, bắt người đang bị truy nã hay bắt người bị yêu cầu dẫn độ mà nếu có thì chỉ có thể là bắt bị can, bị cáo để tạm giam. Điều 113 Bộ luật tố tụng Hình sự 2015 quy định như sau:

Như bạn trình bày, cơ quan công an huyện đến bắt con bạn vào đêm ngày 25/9/2022. Vậy, không cần xét đến việc con bạn đã bị khởi tố hoặc đã bị Tòa án quyết định đưa ra xét xử về vụ án trên chưa mà có thể khẳng định ngay việc cơ quan công an bắt con bạn vào ban đêm là trái quy định của pháp luật về bắt bị can, bị cáo để tạm giam

Ngoài ra, khi thực hiện việc bắt bị can, bị cáo để tạm giam phải tuân theo một trình tự, thủ tục tố tụng đã được quy định: trước hết phải có lệnh bắt được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê chuẩn. Người thi hành lệnh, quyết định phải đọc lệnh, quyết định; giải thích lệnh, quyết định, quyền và nghĩa vụ của người bị bắt và phải lập biên bản về việc bắt; giao lệnh, quyết định cho người bị bắt và cần có sự chứng kiến của đại diện chính quyền xã, phường, thị trấn hoặc đại diện cơ quan, tổ chức nơi người đó làm việc, học tập hoặc đại diện chính quyền xã, phường, thị trấn nơi tiến hành bắt người. Do vậy, bạn cũng cần chú ý đến thủ tục này để xem xét cơ quan công an huyện thực hiện có đúng quy trình hay không.

Cán bộ hỏi cung thì có được phép đánh người không?

Điều 183 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về việc hỏi cung như sau:

Theo quy định trên thì con trai bạn có thể đã bị Điều tra viên hoặc Kiểm sát viên bức cung hoặc dùng nhục hình. Theo quy định của pháp luật thì Điều tra viên hoặc Kiểm sát viên bức cung hoặc dùng nhục hình đối với bị can thì phải chịu trách nhiệm hình sự về tội dùng nhục hình theo quy định tại Điều 373 hoặc tội bức cung theo quy định tại Điều 374 của Bộ luật Hình sự 2015. 

Đây là hành vi vi phạm quy định của pháp luật hình sự, cán bộ điều tra theo quy định của pháp luật không được phép bức cung, hay dùng nhục hình như đánh đập, tra tấn đối với bị can, bị cáo. Con trai bạn có thể đến Cơ quan công an hoặc Viện kiểm sát tố cáo những cán bộ có hành vi dùng nhục hình đó.

Trên đây là những giải đáp của Công ty Luật Hoàng Phi về vấn đề Được phép bắt người trong trường hợp nào? mong rằng đã cung cấp đến quý độc giả những thông tin hữu ích.