Quy định về Giáo dục tại trường giáo dưỡng theo Bộ luật hình sự

Khi nào áp dụng biện pháp Giáo dục tại trường giáo dưỡng?

Giáo dục tại trường giáo dưỡng được quy định tại Điều 96 Bộ luật hình sự, cụ thể như sau:

Bình luận về Giáo dục tại trường giáo dưỡng theo Bộ luật hình sự

Điều luật quy định điều kiện áp dụng biện pháp “Giáo dục tại trường giáo dưỡng” và các nghĩa vụ kèm theo biện pháp này. Đây là biện pháp tư pháp duy nhất do Tòa án áp dụng đối với người dưới 18 tuổi phạm tội nếu thấy không cần thiết phải áp dụng hình phạt đối với họ nhưng do tính chất nghiêm trọng của hành vi, nhân thân và môi trường sống của họ nên cần phải đưa họ vào cơ sở giáo dục đặc biệt được Nhà nước thành lập để học văn hóa, giáo dục hướng nghiệp, học tập, lao động dưới sự quản lý của nhà trường trong thời hạn từ 01 năm đến 02 năm.

BLHS quy định biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng là biện pháp tư pháp duy nhất được áp dụng cho người dưới 18 tuổi phạm tội nếu xét thấy cần phải có kỷ luật chặt chẽ và cách ly họ khỏi môi trường xã hội để giáo dục. 

Về nguyên tắc, biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng khác về bản chất so với hình phạt tù có thời hạn. Tuy cũng có sự cách ly người phạm tội khỏi môi trường xã hội trong một khoảng thời gian nhất định những biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng không để lại án tích và hơn nữa các chế độ sinh hoạt, học tập, rèn luyện đều khác với chế độ chấp hành hình phạt tù. 

1. Khoản 1 của điều luật xác định điều kiện áp dụng biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng đối với người dưới 18 tuổi phạm tội. Theo đó có các điều kiện về tính chất nghiêm trọng của hành vi phạm tội, về nhân thân của người phạm tội và quan trọng nhất là về môi trường sống của họ.

Tổng hợp các điều kiện này cho thấy cần phải đưa người dưới 18 tuổi phạm tội vào một tổ chức giáo dục có kỷ luật chặt chẽ. Tính chất nghiêm trọng của hành vi phạm tội có thể là điều kiện cho việc áp dụng biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng thường được xác định chủ yếu qua tính chất và mức độ lỗi cố ý của người dưới 18 tuổi phạm tội. Đặc điểm nhân thân có thể là điều kiện cho việc áp dụng biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng thường là đặc điểm có tiền án, tiền sự; có lối sống không lành mạnh, không có việc làm, không tham gia học tập…

Môi trường sống có thể là điều kiện cho việc áp dụng biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng là môi trường không thuận lợi, không có các điều kiện cho việc giáo dục người dưới 18 tuổi, như gia đình có bố, mẹ, anh, chị, em là người có tiền án hoặc là người thường xuyên vi phạm pháp luật; bạn bè của người dưới 18 tuổi có nhân thân không tốt, dễ ảnh hưởng xấu đến người phạm tội v… 

Thời hạn của biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng được điều luật quy định là từ 01 năm đến 02 năm. 

2. Khoản 2 của điều luật xác định nghĩa vụ của người bị áp dụng biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng. Người bị áp dụng biện pháp này phải cách ly khỏi xã hội và phải chịu sự quản lý chặt chẽ của nhà trường nhưng họ được học tập văn hoá và nghề nghiệp. Tại trường giáo dưỡng, họ được rèn luyện, tự cải tạo lối sống trước đây của mình để trở thành công dân có ý thức pháp luật đầy đủ trong tương lai. Họ không bị giam giữ như trong trường hợp bị áp dụng hình phạt tù.