Thời hiệu yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu

Thời hiệu yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu là gì?

Thời hiệu yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu là thời hạn mà cá nhân, tổ chức theo quy định pháp luật có quyền yêu cầu Tòa án tuyên bộ giao dịch dân sự vô hiệu, hết thời hạn này, cá nhân, tổ chức không có quyền yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

Thời hiệu này có thể không liên tục trong các trường hợp tạm hoãn, tính lại thời hiệu theo pháp luật dân sự. Điều 132 Bộ luật dân sự quy định về thời hiệu yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu như sau:

“ 1. Thời hiệu yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu quy định tại các Điều 125, 126, 127, 128 và 129 của Bộ luật này là 02 năm, kể từ ngày: 

a) Người đại diện của người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự biết hoặc phải biết người được đại diện tự mình xác lập, thực hiện giao dịch; 

b) Người bị nhầm lẫn, bị lừa dối biết hoặc phải biết giao dịch được xác lập do bị nhầm lẫn, do bị lừa dối; 

c) Người có hành vi đe dọa, cưỡng ép chấm dứt hành vi đe dọa, cưỡng ép;

d) Người không nhận thức và làm chủ được hành vi của mình xác lập giao dịch;

đ) Giao dịch dân sự được xác lập trong trường hợp giao dịch dân sự không tuân thủ quy định về hình thức.

2. Hết thời hiệu quy định tại khoản 1 Điều này mà không có yêu cầu tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu thì giao dịch dân sự có hiệu lực. đ 3. Đối với giao dịch dân sự quy định tại Điều 123 và Điều 124 của Bộ luật này thì thời hiệu yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu không bị hạn chế.”

Tư vấn quy định Thời hiệu yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu

Thời hiệu yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu được hiểu là một khoảng thời gian do pháp luật quy định và khi kết thúc thời hạn của thời hiệu này thì quyền yêu cầu của chủ thể bị triệt tiêu. (Thời hiệu yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu là 02 năm được áp dụng đối với những giao dịch sau đây:

– Giao dịch dân sự do người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự xác lập, thực hiện.

– Giao dịch dân sự do bị nhầm lẫn;

– Giao dịch dân sự do bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép mà xác lập;

– Giao dịch dân sự do người xác lập không nhận thức và làm chủ hành vi của mình;

– Giao dịch dân sự do không tuân thủ hình thức.

Giao dịch dân sự vi phạm một trong năm trường hợp xác định trên đây có thời hiệu yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch vô hiệu là 02 năm kể từ ngày biết hoặc phải được về những hành vi vi phạm trong việc xác lập giao dịch. Hết thời hạn 02 năm kể từ ngày biết hoặc buộc phải biết có hành vi phạm trong việc xác lập giao dịch dân sự, mà bên có quyền hoặc người đại diện hợp pháp của bên có quyền bị xâm phạm, mà không yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu thì mất quyền khởi kiện.

Hết thời hiệu 02 năm luật quy định, mà bên có quyền bị xâm phạm trong việc xác lập giao dịch dân sự, thì giao dịch dân sự có hiệu lực. Quy định này nhằm bảo đảm cho quyền tự định đoạt của chủ thể tham gia giao dịch dân sự là khởi kiện hoặc không khởi kiện để yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu trong trường hợp giao dịch được xác lập trái ý trí của mình.

Đối với các giao dịch vi phạm điều cấm của pháp luật, trái đạo đức xã hội và giao dịch được xác lập do giả tạo theo quy định tại các Điều 123 và 124 BLDS thì thời hiệu yêu cầu tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu không bị hạn chế. Những giao dịch vi phạm điều cấm của pháp luật như vi phạm về đối tượng, vị phạm về mục đích, vi phạm về nội dung và trái đạo đức xã hội, những giao dịch giả tạo thì không bị hạn chế về thời gian yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu.