Quyền của các bên trước và trong quá trình đình công

Quyền của các bên trước và trong quá trình đình công là gì?

Theo Điều 203 Bộ luật lao động, quyền của các bên trước và trong quá trình đình công như sau:

Tư vấn về Quyền của các bên trước và trong quá trình đình công 

Trước và trong quá trình đình công, BLLĐ quy định quyền của các bên trong việc tiếp tục được thỏa thuận để giải quyết tranh chấp hoặc để nghị hòa giải viên lao động, Hội đồng trọng tài lao động tiến hành hòa giải, giải quyết tranh chấp lao động.

Với mục tiêu nhằm giải quyết các tranh chấp lao động tập thể, thúc đẩy thương lượng cũng như bảo đảm quyền và lợi ích của các bên, quy định tại khoản 1 Điều 203 BLLĐ rất quan trọng trong việc xoa dịu, thúc đẩy và giải quyết tranh chấp, cố gắng không để các tranh chấp kéo dài và hướng tới việc thúc đẩy xây dựng quan hệ lao động tiến bộ, hài hòa, ổn định trong doanh nghiệp. 

Đối với chủ thể là tổ chức đại diện người lao động có quyền tổ chức và lãnh đạo đình công, ngoài việc có thể lựa chọn việc thực hiện theo khoản 1 Điều 203 BLLĐ, chủ thể này còn có quyền lựa chọn việc “rút quyết định đình công nếu chưa đình công hoặc chấm dứt đình công nếu đang định công” hoặc “yêu cầu Tòa án tuyên bố cuộc đình công là hợp pháp” để tiến hành việc giải quyết tranh chấp lao động.

Việc rút quyết định đình công hoặc chấm dứt đình công khi đình công đang xảy ra có thể được hiểu là ở thời điểm đó các bên đã đạt được thỏa thuận, bên người sử dụng lao động đã chấp thuận yêu cầu của tập thể lao động đưa ra hoặc tổ chức đại diện của người lao động thấy rằng việc đình công trong trường hợp này là không đem lại hiệu quả.

Trong trường hợp người sử dụng lao động có bất cứ hành vi nào gây ảnh hưởng đến quyền đình công và phương hại đến quyền và lợi ích của các chủ thể khác có liên quan vì cho rằng cuộc đình công là không đúng trình tự, thủ tục thì tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở có quyền yêu cầu Tòa án tuyên bố cuộc đình công là hợp pháp để giải quyết các vấn đề phát sinh này. 

– Đối với chủ thể là người sử dụng lao động, BLLĐ cũng quy định ngoài việc có thể lựa chọn việc thực hiện theo khoản 1 Điều 203, chủ thể này còn có quyền lựa chọn:

(i) Chấp nhận toàn bộ hoặc một phần yêu cầu và thông báo bằng văn bản cho tổ chức đại diện người lao động đang tổ chức và lãnh đạo đình công. Đây là lựa chọn tốt nhất cho người lao động và nó có thể xảy ra khi người sử dụng lao động thấy rằng yêu cầu từ phía người lao động là hợp lý, hoặc yêu cầu này chấp nhận được để ổn định việc sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp;

(ii) Đóng cửa tạm thời nơi làm việc trong thời gian đình công do không đủ điều kiện để duy trì hoạt động bình thường hoặc để bảo vệ tài sản. Quy định này lần đầu tiên được thể hiện ở BLLĐ năm 2012, và tiếp tục khẳng định lại ở BLLĐ năm 2019.

Theo đó, BLLĐ cho phép người sử dụng lao động được tạm thời đóng cửa doanh nghiệp trong quá trình tập thể lao động tiến hành đình công để bảo vệ tài sản của doanh nghiệp do trên thực tế trong thời gian qua, một số cuộc đình công đã bị không ít phần tử quá khích lợi dụng để thực hiện các hành vi bạo lực, phá hủy tài sản của doanh nghiệp. Và trong một số trường hợp, khi đa số người lao động đã đồng loạt nghỉ việc, thì khó có đủ nhân công cần thiết để duy trì hoạt động bình thường của doanh nghiệp;

(iii) Yêu cầu Tòa án tuyên bố cuộc đình công là bất hợp pháp. Người sử dụng lao động có thể thực hiện quyền này khi phát hiện ra các hành vi vi phạm các quy định của pháp luật lao động của tổ chức đại diện người lao động. Trên thực tế, điều này khi được thực hiện, tập thể người lao động sẽ bị hạn chế quyền đình công, vì đình công bất hợp pháp có trường hợp là “khi tranh chấp lao động tập thể đang được cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết.