Các hình thức trả lương theo Bộ luật lao động mới nhất

Quy định về hình thức trả lương và cách thức trả lương mới nhất

Điều 96 Bộ luật lao động hiện hành quy định về Hình thức trả lương như sau:

Tư vấn về hình thức trả lương và cách thức trả lương

Thứ nhất: Về hình thức trả lương

Có 03 hình thức trả lương là trả theo thời gian, trả theo sản phẩm và khoán. 

Trả lương theo thời gian là trả lương căn cứ vào thời gian làm việc của người lao động, có thể tính theo năm tháng, tuần, ngày, giờ, tùy theo tính chất, yêu cầu công việc. Đây là hình thức trả lương phổ biến ở các nước trên thế giới và Việt Nam, trong đó trả lương năm chủ yếu áp dụng đối với các chức danh quản lý hoặc những vị trí công việc quan trọng khác mà hiệu quả công việc thường được đánh giá theo năm (việc trả lương đối với các viên chức quản lý doanh nghiệp nhà nước hiện cũng được Chính phủ quy định theo hình thức này); trả lương ngày, lương giờ chủ yếu áp dụng cho lao động làm việc không trọn thời gian còn lại phổ biến trả lương tháng hoặc tuần. 

Trả lương theo sản phẩm là trả lương căn cứ vào mức độ hoàn thành số lượng, chất lượng sản phẩm theo định mức lao động và đơn giá tiền lương sản phẩm. Đây là hình thức trả lương áp dụng chủ yếu đối với người lao động trực tiếp mà kết quả lao động của họ đo, đếm được bằng các sản phẩm cụ thể và tính toán được hao phí thời gian lao động theo từng đơn vị sản phẩm. 

Trả lương khoán là trả lương căn cứ vào khối lượng, chất lượng công việc và thời gian phải hoàn thành. Đây là hình thức trả lương áp dụng chủ yếu đối với người lao động làm những công việc mà không thể giao định mức sản phẩm cho người lao động theo từng đơn vị thời gian cụ thể mà phải giao toàn bộ khối lượng công việc. 

Việc lựa chọn hình thức trả lương do người sử dụng lao động và người lao động căn cứ theo tính chất công việc và điều kiện cụ thể để tự lựa chọn, thỏa thuận trong hợp đồng lao động. 

Trong ba hình thức trả lương trên thì trả lương theo sản phẩm và khoán được xác định khá đơn giản, dựa trên đơn giá tiền lương sản phẩm hoặc đơn giá tiền lương khoán và số lượng sản phẩm, khối lượng công việc khoán hoàn thành để thực hiện. Riêng đối với hình thức trả lương thời gian thì việc tính toán phức tạp hơn do thường có sự khác nhau giữa thời gian theo hợp đồng và thời gian thực tế làm việc, do đó cần có sự hướng dẫn quy đổi tiền lương theo hình thức này và đây cũng chính là nhiệm vụ được giao cho Chính phủ quy định chi tiết nếu tại khoản 3 Điều 96. 

Việc quy đổi giữa các loại lương trả theo thời gian phụ thuộc vào nội dung đã thỏa thuận trong hợp đồng lao động, thông thường lấy tiền lương tháng mang tính chất phổ biến làm yếu tố trung tâm để quy đổi. Tiền lương tháng được trả cho một tháng làm việc.

Tiền lương tuần được trả cho một tuần làm việc; trường hợp hợp đồng lao động thỏa thuận tiền lương theo tháng thì tiền lương tuần được xác định bằng tiền lương tháng nhân với 12 tháng và chia cho 52 tuần.

Tiền lương ngày được trả cho một ngày làm việc, trường hợp hợp đồng lao động thỏa thuận tiền lương theo tháng thì tiền lương ngày được xác định bằng tiền lương tháng chia cho số ngày làm việc bình thường trong tháng theo quy định của pháp luật mà doanh nghiệp lựa chọn; trường hợp hợp đồng lao động thỏa thuận tiền lương theo tuần thì tiền lương ngày được xác định bằng tiền lương tuần chia cho số ngày làm việc trong tuần theo thỏa thuận trong hợp đồng lao động.

Tiền lương giờ được trả cho một giờ làm việc; trường hợp hợp đồng lao động thỏa thuận tiền lương theo tháng hoặc theo tuần hoặc theo ngày thì tiền lương giờ được xác định bằng tiền lương ngày chia cho số giờ làm việc bình thường trong ngày theo quy định tại Điều 105 của BLLĐ. 

Thứ hai: Về cách thức trả lương 

Trên cơ sở hình thức trả lương do hai bên thỏa thuận, người sử dụng lao động có trách nhiệm trả lương cho người lao động bằng tiền mặt hoặc chuyển tiền qua tài khoản cá nhân của người lao động tại ngân hàng; nếu trả lương qua tài khoản ngân hàng thì người sử dụng lao động phải trả các loại phí liên quan đến việc mở tài khoản và phí chuyển tiền lương.

Quy định này trả lương bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản là phù hợp với yêu cầu của Công ước số 95 về bảo vệ tiền lương của ILO (với quy định: “Việc thanh toán bằng hiện vật như thực phẩm, hàng hóa hay dịch vụ phải bị hạn chế hết sức chặt chẽ. Mục đích là nhằm bảo vệ sức mua của người lao động mà điều này có tác động rộng lớn hơn đối với nền kinh tế”) và phù hợp với xu hướng hiện nay, khi các giao dịch điện tử ngày càng trở nên phổ biến, tạo điều kiện thuận lợi cho cả người trả và người nhận.