Vô ý gây thiệt hại có phải bồi thường không?

Câu hỏi:

Em muốn nhờ luật sư tư vấn giúp em về vấn đề này! Em và một vài người bạn thuê chung một căn nhà để ở trọ, nhà có 3 phòng và mỗi phòng đều có chìa khóa cổng chính, ngay từ đầu chúng em đã thỏa thuận với nhau là mỗi người đi về đều phải khóa cổng để tránh mất trộm.Tuy nhiên, một hôm bạn phòng dưới đi chơi về khuya không khóa cửa, cắm chìa khóa bên ngoài và bật sáng đèn trong nhà tạo điều kiện thuận lợi cho kẻ trộm đột nhập và cuỗm mất đồ của hai phòng trên lầu. Tổng thiệt hại là trên 30 triệu đồng, bọn em đã thử bàn bạc cách giải quyết với nhau nhưng không tìm được tiếng nói chung. Vậy cho em hỏi trong trường hợp này, bạn em (người để chìa khóa bên ngoài) có phải là người có lỗi chính trong chuyện này và phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho tụi em hay không? Nếu có thì mức bồi thường có thể là bao nhiêu? Và nếu bạn đó không trả tiền,chúng em kiện ra tòa có được không? có cơ hội đòi được tiền không?

Trả lời:

Chào bạn, câu hỏi của bạn thuộc lĩnh vực tư vấn Luật dân sự, với câu hỏi của bạn, Luật Hoàng Phi xin trả lời như sau:

Theo như bạn trình bày, người bạn của bạn đi chơi về mà không khóa cửa, làm trộm đột nhập vào nhà và gây thiệt hại về tài sản cho hai bạn còn lại, cụ thể là 30 triệu đồng. Các bạn đã bàn bạc và không tìm được tiếng nói chung, có nghĩa là người bạn để quên chìa khóa không chấp nhận bồi thường cho những người còn lại. Về những vấn đề bạn nêu trên, chúng tôi giải quyết như sau:

Về vấn đề thứ nhất đó là người bạn đó có phải bồi thường thiệt hại khi không khóa cửa hay không? theo như bạn trình bày thì đã có thiệt hại thực tế xảy ra, đã có thiệt hại thì sẽ có nguyên nhân gây ra thiệt hại, đó được gọi là mối quan hệ nhân quả giữa hành vi và hậu quả xảy ra. Theo quy định tại Bộ luật dân sự năm 2015 cũng đã quy định về căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại như sau:

“Điều 584. Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại

1, Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác.

2, Người gây thiệt hại không phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp thiệt hại phát sinh là do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.

3, Trường hợp tài sản gây thiệt hại thì chủ sở hữu, người chiếm hữu tài sản phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp thiệt hại phát sinh theo quy định tại khoản 2 Điều này”.

Vô ý gây thiệt hại có phải bồi thường không?

Như vậy, theo Khoản 1, điều 584 Bộ luật dân sự năm 2015 đã có quy định “người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường” hành vi ở đây có thể hiểu như là một hành động của một người đã làm xâm phạm đến tính mạng, tài sản..của người khác, mà đã thực hiện hành vi xâm phạm đó thì người đó sẽ có Lỗi, cụ thể là lỗi cố ý hoặc là lỗi vô ý xâm phạm đến sức khỏe, tài sản của người khác. Trong trường hợp trên, tên trộm tài sản của các bạn đã có lỗi cố ý xâm phạm đến tài sản của các bạn, tuy nhiên, người bạn của bạn cũng có lỗi vô ý, đó là không khóa cổng để cho tên trộm có thể thực hiện hành vi của mình một cách dễ dàng, nhanh chóng. Như vậy thì người bạn đó cũng có lỗi đối với thiệt hại của các bạn và người đó cũng phải bồi thường một khoản tiền/tài sản đối với lỗi của mình gây ra (Tuy nhiên, là lỗi cố ý hay lỗi vô ý thì cơ quan điều tra xác định thì mới có thể kết luận được, việc kết luận này chỉ dựa trên những gì bạn cung cấp)

 Về vấn đề thứ hai đó là các bạn sẽ được bồi thường thiệt hại như thế nào? các bạn đã bị thiệt hại về tài sản, theo đó, thiệt hại về tài sản thì người gây thiệt hại sẽ phải bồi thường những khoản cụ thể như sau:

“Điều 589. Thiệt hại do tài sản bị xâm phạm

Thiệt hại do tài sản bị xâm phạm bao gồm:

1, Tài sản bị mất, bị hủy hoại hoặc bị hư hỏng.

2, Lợi ích gắn liền với việc sử dụng, khai thác tài sản bị mất, bị giảm sút.

3, Chi phí hợp lý để ngăn chặn, hạn chế và khắc phục thiệt hại.

4, Thiệt hại khác do luật quy định”.

Như vậy, các bạn sẽ được bồi thường bằng tiền hoặc tài sản đã bị mất, chi phí hợp lý để khắc phục thiệt hại, lợi ích gắn với tài sản…nhưng những khoản bồi thường này hoàn toàn là do thỏa thuận giữa hai bên, đây chỉ là một căn cứ để bồi thường. Do người bạn đó có lỗi vô ý nên có thể được giảm mức bồi thường xuống ít hơn mức ban đầu theo như quy định tại điều 585 Bộ luật dân sự ” Người chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại có thể được giảm mức bồi thường nếu không có lỗi hoặc có lỗi vô ý và thiệt hại quá lớn so với khả năng kinh tế của mình.”

 Vấn đề thứ ba của bạn đó là người bạn đó không chịu trả tiền thì các bạn có được quyền kiện ra Tòa án hay không? theo như những gì đã phân tích ở trên thì người bạn đó đã có lỗi vô ý gây ra thiệt hại cho các bạn, nhưng lại không chịu bồi thường, đây là một việc dân sự thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án cho nên các bạn hoàn toàn có quyền đệ đơn lên Tòa án yêu cầu người bạn đó phải bồi thường số tiền cho mình do lỗi của bạn đó gây ra. Và tòa án sẽ căn cứ vào lời khai, cũng như xem xét hồ sơ, tình hình thực tế để có quyết định cuối cùng và trong trường hợp này thì nếu người bạn kia có lỗi thực sự gây ra thiệt hại thì tất nhiên bạn đó phải bồi thường cho các bạn còn lại. Bạn cần lưu ý về thời hiệu khởi kiện như sau:

“Điều 588. Thời hiệu khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại

Thời hiệu khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại là 03 năm, kể từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm”.

Tóm lại, bạn cần có thỏa thuận với người bạn đó về việc yêu cầu bồi thường thiệt hại, nếu người đó không bồi thường thiệt hại thì các bạn có thể yêu cầu Tòa án giải quyết để đòi lại quyền, lợi ích hợp pháp cho mình.

Trong trường hợp cần tư vấn thêm, bạn có thể liên hệ với Luật sư của Luật Hoàng Phi qua TỔNG ĐÀI TƯ VẤN LUẬT MIỄN PHÍ 19006557 để được tư vấn.