Tư vấn về nghĩa vụ của người quản lý di sản

Câu hỏi :

Bố mẹ tôi vừa qua đời. Trước khi mất, bố mẹ tôi có để lại di sản thừa kế cho hai chị em tôi. Hiện tại tôi ở ngoài Bắc còn em trai ở trong Nam. Tài sản thì ở ngoài Bắc. Do em trai tôi chưa thể về được nên tôi chưa muốn chia tài sản. Tôi có nhờ chú ruột của tôi trông coi tài sản bố mẹ để lại vì tôi cũng hay đi công tác. Vậy chú tôi có nghĩa vụ gì khi quản lý di sản cho chị em tôi? Tôi xin cảm ơn.

Trả lời:

Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến công ty Luật Hoàng Phi. Về trường hợp của bạn, chúng tôi xin tư vấn như sau:

Nghĩa vụ của người quản lý di sản được quy định tại Điều 639 Bộ luật dân sự năm 2005, bao gồm:

1.   Người quản lý di sản có nghĩa vụ lập danh mục di sản để biết di sản gồm những gì, hiện ai đang chiếm hữu, sử dụng. Việc lập danh mục di sản thừa kế phải căn cứ vào di sản hiện còn tại thời điểm mở thừa kế, chứ không phải lúc phân chia di sản. Trên danh mục di sản thừa kế đã được lập, người quản lý di sản có nghĩa vụ thu hồi tài sản thuộc di sản của người chết mà người khác đang chiếm hữu (như thu hồi tài sản mà người để lại di sản đang cho người khác thuê, mượn…), trừ trường hợp pháp luật có quy định khác (đó là trường hợp tài sản đang đem đi cầm cố, thế chấp để bảo đảm cho việc thực hiện nghĩa vụ của người để lại di sản).

2.   Người quản lý di sản có nghĩa vụ bảo quản di sản; không được định đoạt tài sản thuộc khối di sản như bán, đổi chác, cho, cho mượn, cầm cố, thế chấp,… Trong trường hợp cần phải định đoạt một tài sản nào trong khối di sản, thì phải có lý do chính đáng và phải được sự đồng ý bằng văn bản của những người thừa kế. Việc quy định nghĩa vụ này dựa trên cơ sở người quản lý di sản dù là một trong nhũng người thừa kế của người để lại di sản không phải là chủ sở hữu duy nhất đối với tài sản, nên người quản lý di sản không được toàn quyển định đoạt đối với tài sản trong khối di sản. Các tài sản trong khối di sản mà người chết để lại thuộc sở hữu chung của những người thừa kế từ thời điểm mở thừa kế. Do vậy, việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản trong khối di sản phải được sự đồng ý của tất cả những người thừa kế (nếu khối tài sản đó chưa được chia và được giao cho người quản lý di sản quản lý).

3.    Người quản lý di sản có nghĩa vụ thông báo cho những người thừa kế biết về di sản. Nếu có nhiều người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật, thì người quản lý di sản cũng phải thông báo cho tất cả những người có quyền thừa kế để họ biết cụ thể về di sản thừa kế, biết được quyền mà họ được hưởng và nghĩa vụ mà họ phải thực hiện nếu họ nhận di sản. Việc thông báo này rất quan trọng bởi nó còn liên quan đến thời hạn từ chối nhận di sản, thời hiệu khởi kiện của những người thừa kế…

4.    Người quản lý di sản có nghĩa vụ bồi thường thiệt hại nếu do vi phạm nghĩa vụ của mình mà gây thiệt hại đến di sản. Trong trường hợp có thiệt hại xảy ra đối với di sản, nếu người quản lý di sản chứng minh được rằng, mình đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ quản lý di sản như đã bảo quản di sản đúng vối khả năng của mình và công dụng của tài sản, nhưng do trường hợp bất khả kháng hoặc do vi phạm từ người khác thì người quản lý di sản không phải bồi thường thiệt hại.

5.   Người quản lý di sản có nghĩa vụ giao lại di sản cho người thừa kế theo yêu cầu của người thừa kế. Nếu người thừa kế thỏa thuận được về việc phân chia di sản thừa kế, hoặc trên cơ sỏ quyết định của Tòa án về việc phân chia di sản, những người thừa kế có quyền yêu cầu người quản lý di sản giao lại di sản cho mình.

Trong trường hợp cần tư vấn thêm, bạn có thể liên hệ với Luật sư của Luật Hoàng Phi qua TỔNG ĐÀI TƯ VẤN LUẬT MIỄN PHÍ 19006557 để được tư vấn.