Thủ tục chia tài sản thừa kế không có di chúc

Câu hỏi:

Kính gửi Luật Hoàng Phi, Bố mẹ tôi có 3 người con chung. Trước khi kết hôn với mẹ, bố tôi đã có 2 người con riêng với vợ trước. Sau khi bố tôi mất, mẹ tôi có thêm 1 người con riêng nữa, nay mẹ tôi mất nhưng không để lại di chúc. Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chỉ mang tên một mình mẹ tôi. Vậy những ai sẽ là người được hưởng số tài sản mẹ tôi để lại? Thủ tục chia tài sản thừa kế không có di chúc như thế nào?

Trả lời:

Về câu hỏi của bạn liên quan đến việc chia tài sản thừa kế không có di chúc, chúng tôi trả lời như sau:

Theo khoản 1 điều 34 Luật hôn nhân và gia đình 2014: “Trong trường hợp tài sản thuộc sở hữu chung của vợ chồng mà pháp luật quy định phải đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng thì giấy chứng nhận quyền sở hữu, giấy chứng nhận quyền sử dụng phải ghi tên cả hai vợ chồng, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận khác.”

Như vậy, theo những căn cứ anh đưa ra thì vẫn chưa xác định được tài sản đó là tài sản chung của bố mẹ anh hay chỉ là tài sản riêng của mẹ anh. Do đó, chúng tôi sẽ chia ra 2 trường hợp như sau:

Trường hợp 1: Quyền sử dụng đất là tài sản riêng của mẹ anh

Theo điều 676 Bộ luật dân sự 2005:

“1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2.Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3.Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.”

Như vậy tài sản của mẹ anh sẽ được chia đều cho 4 người bao gồm 3 người con chung với bố anh và 1 người con riêng.

Trường hợp 2: Quyền sử dụng đất là tài sản chung của bố mẹ anh

Theo đó di sản của bố anh là một phần hai giá trị quyền sử dụng đất và di sản của mẹ anh cũng là một phần hai giá trị quyền sử dụng đất. Khi đó ½ giá trị quyền sử dụng đất của bố anh sẽ được chia đều cho 6 người: mẹ anh ( do khi bố anh mất, mẹ anh vẫn còn sống nên vẫn thuộc hàng thừa kế thứ nhất), 3 người con chung và 2 người con riêng. Do đó di sản mẹ anh để lại là 7/12 giá trị quyền sử dụng đất, số tài sản này lại được chia đều cho 3 người con chung và 1 người con riêng.

 Trên đây là ý kiến của Luật sư Luật Hoàng Phi liên quan đến thủ tục chia di sản thừa kế không có di chúc. Trong trường hợp cần tư vấn thêm, anh có thể liên hệ với Luật sư của Luật Hoàng Phi qua TỔNG ĐÀI TƯ VẤN PHÁP LUẬT MIỄN PHÍ 19006557 để được tư vấn.