Người lao động tự chốt sổ bảo hiểm xã hội được không?

Câu hỏi:

Xin chào văn phòng Luật Hoàng Phi. Tôi có một câu hỏi muốn được Luật sư tư vấn như sau:

Vì tôi nghỉ ngang nên bây giờ công ty cũ của tôi bắt buộc phải nộp tiền bồi thường hợp đồng rồi mới chốt sổ, nhưng sổ BHXH thì tôi giữ. Vậy tôi có thể tự đi chốt sổ bảo hiểm được không? Và cần những giấy tờ gì? Mong Luật sư giải đáp giúp tôi. Tôi xin chân thành cảm ơn!

Trả lời:

Xin chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến công ty Luật Hoàng Phi. Với câu hỏi “Người lao động tự chốt sổ bảo hiểm xã hội được không?” của bạn, chúng tôi xin trả lời như sau:

Căn cứ Bộ Luật lao động 2019 quy định về Trách nhiệm của người sử dụng lao động khi chấm dứt hợp đồng lao động: “Người sử dụng lao động có trách nhiệm hoàn thành thủ tục xác nhận và trả lại sổ bảo hiểm xã hội và những giấy tờ khác mà người sử dụng lao động đã giữ lại của người lao động”.

Theo quy định tại khoản 1 Điều 34 Quyết định 959/QĐ- BHXH ngày 09/09/2015 đã quy định về đơn vị sử dụng lao động, UBND xã, Đại lý thu và cơ quan quản lý đối tượng có nhiệm vụ:

“1. Đơn vị sử dụng lao động

1.1. Tham gia lần đầu:

a) Lập hồ sơ theo quy định tại Văn bản này và nộp hồ sơ cho cơ quan BHXH.

b) Nộp tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN theo quy định.

c) Phối hợp với cơ quan BHXH trả sổ BHXH cho người lao động.

d) Nhận thẻ BHYT từ cơ quan BHXH trả cho người lao động.

1.2. Điều chỉnh đóng BHXH, BHYT, BHTN hằng tháng:

a) Kê khai, lập hồ sơ điều chỉnh đóng BHXH, BHYT, BHTN; tăng, giảm lao động, mức đóng, số tiền phải đóng; truy thu, hoàn trả; thay đổi, điều chỉnh thông tin đóng BHXH, BHYT, BHTN đối với đơn vị, người lao động; nộp hồ sơ kịp thời cho cơ quan BHXH để xác định số tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN; cấp, ghi, xác nhận, chốt sổ BHXH, thẻ BHYT đối với đơn vị, người tham gia và đóng BHXH, BHYT, BHTN đầy đủ, đúng thời hạn.

b) Phối hợp với cơ quan BHXH xác nhận, chốt sổ BHXH cho người lao động khi người lao động chấm dứt HĐLĐ, HĐLV hoặc thôi việc theo quy định của pháp luật”.

Người lao động tự chốt sổ bảo hiểm xã hội được không?

Do đó, về mặt nguyên tắc công ty không có quyền giữ sổ bảo hiểm của người lao động. Tuy nhiên theo thông tin bạn cung cấp, bạn nghỉ ngang, không báo trước cho công ty theo quy định là không đúng theo quy định của pháp luật. Vì bạn đơn phương chấm dứt hợp đồng trái pháp luật nên bạn phải bồi thường cho công ty nửa tháng tiền lương theo hợp đồng lao động.

Do đó, căn cứ vào quy định của pháp luật, đơn vị sử dụng lao động có trách nhiệm chốt sổ BHXH của người lao động. Vậy, người lao động không thể tự đi chốt sổ cho mình được. 

Nhưng có một trường hợp ngoại lệ về việc người lao động có thể tự đi chốt sổ. Đó là khi doanh nghiệp nợ tiền BHXH nhưng đã phá sản, giải thể mà chưa chốt được sổ cho người lao động. Và điều này được quy định tại điểm 3.3 Khoản 3 Điều 46 Quyết định 959/QĐ-BHXH như sau:

“Doanh nghiệp trong quá trình thực hiện thủ tục phá sản, giải thể theo quy định của pháp luật còn nợ tiền BHXH, BHYT, BHTN nếu có người lao động chuyển nơi làm việc thì cơ quan BHXH xác nhận thời gian đóng BHXH trên sổ BHXH của người lao động đến thời điểm doanh nghiệp đã đóng BHXH để người lao động tiếp tục tham gia BHXH tại đơn vị mới, sau khi thu hồi được khoản nợ của doanh nghiệp thì xác nhận bổ sung thời gian đóng BHXH trên sổ BHXH của người lao động.”

Như vậy, trường hợp doanh nghiệp bị phá sản, giải thể không chốt sổ cho bạn thì bạn có thể lên cơ quan bảo hiểm xã hội quận/huyện nơi công ty cũ đóng bảo hiểm để làm thủ tục chốt sổ. Khi đó, thời gian đóng bảo hiểm sẽ được chốt đến thời điểm công ty đã tham gia cho bạn.

Trong trường hợp cần tư vấn thêm về vấn đề “người lao động tự chốt sổ bảo hiểm xã hội không”, khách hàng có thể liên hệ với Luật sư của Luật Hoàng Phi qua TỔNG ĐÀI TƯ VẤN LUẬT MIỄN PHÍ 19006557 để được tư vấn.