Tư vấn về phương án sử dụng lao động trong bộ luật lao động

1.  Quy định của pháp luật lao động về phương án sử dụng lao động:

Theo quy định Điều 44 Bộ luật lao động 2019 về phương án sử dụng lao động:

“1. Phương án sử dụng lao động phải có những nội dung chủ yếu sau đây:

a) Số lượng và danh sách người lao động tiếp tục được sử dụng, người lao động được đào tạo lại để tiếp tục sử dụng, người lao động được chuyển sang làm việc không trọn thời gian;

b) Số lượng và danh sách người lao động nghỉ hưu;

c) Số lượng và danh sách người lao động phải chấm dứt hợp đồng lao động;

d) Quyền và nghĩa vụ của người sử dụng lao động, người lao động và các bên liên quan trong việc thực hiện phương án sử dụng lao động;

đ) Biện pháp và nguồn tài chính bảo đảm thực hiện phương án.

2. Khi xây dựng phương án sử dụng lao động, người sử dụng lao động phải trao đổi ý kiến với tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở đối với nơi có tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở. Phương án sử dụng lao động phải được thông báo công khai cho người lao động biết trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày được thông qua.”

Phương án sử dụng lao động

2. Bình luận về quy định phương án sử dụng lao động: 

Phương án sử dụng lao động được quy định tại Điều 46 Bộ luật Lao động nhằm giải quyết vấn đề lao động liên quan đến các trường hợp người sử dụng lao động cho nhiều người lao động thôi việc do thay đổi cơ cấu, công nghệ, vì lý do kinh tế được quy định tại Điều 44 Bộ luật Lao động và trong trường hợp có sự sáp nhập, hợp nhất, chia, tách doanh nghiệp, hợp tác xã, chuyển quyền sở hữu hoặc quyền quản lý tài sản của doanh nghiệp được quy định tại Điều 45 Bộ luật Lao động.

Chủ thể có nghĩa vụ xây dựng phương án sử dụng lao động bao gồm:

–  Người sử dụng lao động trong trường hợp cho nhiều người lao động (từ 02 người trở lên) thôi việc thay đổi cơ cấu, công nghệ sản xuất hoặc vì lý do kinh tế.

 – Người sử dụng lao động kế tiếp trong trường hợp sáp nhập, hợp nhất, chia, tách doanh nghiệp, hợp tác xã mà không thể sử dụng hết số lao động hiện có.

–  Người sử dụng lao động (hiện tại) trong trường hợp chuyển quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng tài sản của doanh nghiệp.

Thời điểm xây dựng phương án sử dụng lao động được quy định khác nhau tùy từng trường hợp cụ thể:

+ (1) Đối với trường hợp thay đổi cơ cấu, công nghệ hoặc vì lý do kinh tế mà người sử dụng lao động thấy khả năng phải cho nhiều người lao động thôi việc thì phải xây dựng phương án sử dụng lao động;

+ (2) Đối với trường hợp sáp nhập, hợp nhất, chia, tách doanh nghiệp, hợp tác xã thì sau khi thực hiện việc sáp nhập, hợp nhất, chia, tách doanh nghiệp, hợp tác xã mà người sử dụng lao động kế tiếp không thể sử dụng hết số lao động hiện có thì phải xây dựng phương án sử dụng lao động;

+ (3) Đối với trường hợp chuyển quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng tài sản của doanh nghiệp thì trước khi thực hiện chuyển quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng tài sản của doanh nghiệp người sử dụng lao động phải xây dựng phương án sử dụng lao động.

Nội dung của phương án sử dụng lao động trong tất cả các trường hợp nêu trên bao gồm: Danh sách và số lượng người lao động tiếp tục được sử dụng, người lao động đưa đi đào tạo lại để tiếp tục sử dụng; Danh sách và số lượng người lao động nghỉ hưu; Danh sách và số lượng người lao động được chuyển sang làm việc không trọn thời gian; Người lao động phải chấm dứt hợp đồng lao động; Biện pháp và nguồn tài chính bảo đảm thực hiện phương án.

Về thủ tục, khi xây dựng phương án sử dụng lao động phải tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện tập thể lao động tại cơ sở (trường hợp đơn vị sử dụng lao động đã có tổ chức công đoàn cơ sở thì tham khảo ý kiến của ban chấp hành công đoàn cơ sở; trường hợp đơn vị sử dụng lao động chưa thành lập tổ chức công đoàn cơ sở thì phải tham khảo ý kiến của tổ chức công đoàn cấp trên trực tiếp của công đoàn cơ sở). Trên thực tế, để đảm bảo sự thông suốt trong quá trình tổ chức thực hiện phương án sử dụng lao động, người sử dụng lao động có thể tổ chức lấy ý kiến rộng rãi người lao động trong đơn vị trước khi quyết định (tuy nhiên, cần lưu ý thủ tục này không bắt buộc).

Những vấn đề nêu trên cũng có thể được đưa vào nội dung của thoả ước lao động tập thể, các quy chế của đơn vị sử dụng lao động và hợp đồng lao động để thực hiện.

Trong trường hợp cần tư vấn thêm, bạn có thể liên hệ với Luật sư của Luật Hoàng Phi qua TỔNG ĐÀI TƯ VẤN LUẬT MIỄN PHÍ 19006557 để được tư vấn.