Tư vấn giải quyết tranh chấp tài sản thừa kế

Câu hỏi: 

Cháu có một câu hỏi muốn nhận được sự tư vấn như sau: Ông và bà cháu có 4 ng con. Mẹ cháu là cả dưới còn 2 dì và 1 cậu. 1 dì đã được ông bà chia tài sản nên sẽ không nói đến nữa. Mảnh đất của ông bà hiện nay chia cho mẹ cháu, cậu và dì đã rõ ràng và đã xây nhà cửa đàng hoàng. Nhưng trước kia khi chia chỉ là nói bằng mồm không có bất cứ văn bản nào. Và hiện nay bà cháu đã mất. Giờ mẹ cháu có ý định bán căn nhà đang ở nhưng khi làm giấy ủy quyền để ông đứng lên bán mảnh đất cho mẹ cháu. Thì cậu không đồng ý với lý do một phần căn nhà đó cũng là của cậu. Cậu chỉ đồng ý bán khi cháu chia đôi tiền cho cậu. Hiện nay giấy ủy quyền đã có chữ kí của tất cả mọi thành viên trong gia đình trừ cậu cháu ra. Cháu muốn hỏi luật sư có cách nào để nhà cháu bán mảnh đất mà không cần đến ý kiến của cậu cháu không ? Cháu mong nhận được hồi âm sớm của luật sư. Cháu xin cảm ơn!

Trả lời:

Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đến cho chúng tôi, câu hỏi của bạn thuộc lĩnh vực Tư vấn Luật dân sự. Về vấn đề của bạn, Luật Hoàng Phi xin trả lời như sau:

Tư vấn giải quyết tranh chấp tài sản thừa kế

Thứ nhất: do bạn không trình bày rõ, chúng tôi xét đến trường hợp di sản thừa kế thuộc sở hữu của bà bạn.

Vì di sản thuộc sở hữu của bà bạn, nên bà của bạn có toàn quyền quyết định phân chia tài sản, tuy nhiên, bà bạn để lại di chúc bằng miệng, cho nên có sự tranh chấp xảy ra giữa cậu bạn và bạn về ngôi nhà mà bà bạn đã chia cho mẹ bạn. Về vấn đề di chúc miệng thì Bộ luật dân sự năm 2015 quy định như sau: 

Điều 629. Di chúc miệng

“1,Trường hợp tính mạng một người bị cái chết đe dọa và không thể lập di chúc bằng văn bản thì có thể lập di chúc miệng.

2, Sau 03 tháng, kể từ thời điểm di chúc miệng mà người lập di chúc còn sống, minh mẫn, sáng suốt thì di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ”.

Và theo Khoản 5 Điều 630 Bộ luật dân sự năm 2015 thì:

“Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng”.

Trong trường hợp của bạn không nêu rõ là có người làm chứng hay chưa? nếu di chúc của bà bạn có người làm chứng, và người làm chứng đã ghi chép lại lời bà bạn nói, ký tên, điểm chỉ và được công chứng viên công chứng thì di chúc đó coi như là hợp pháp và được căn cứ vào đó để chia di sản cho những người trong di chúc. Vì vậy, nếu di chúc miệng của bà bạn hợp pháp thì bạn sẽ được hưởng mảnh đất mà bà đã để lại, được quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt đối với mảnh đất đó, bao gồm quyền bán căn nhà trên mảnh đất mà không ai có quyền ngăn cản. Việc ngăn cản bạn thực hiện quyền định đoạt với tài sản của mình là trái pháp luật.

Nếu việc tranh chấp vẫn xảy ra, bạn và gia đình cần gửi đơn kiện đến Tòa án nhân dân cấp Huyện để giải quyết vụ việc tranh chấp này.

Về thời hiệu thừa kế thì Bộ luật dân sự năm 2015 cũng đã quy định:

Điều 623. Thời hiệu thừa kế

“1, Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế. Hết thời hạn này thì di sản thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản đó. Trường hợp không có người thừa kế đang quản lý di sản thì di sản được giải quyết như sau:

a) Di sản thuộc quyền sở hữu của người đang chiếm hữu theo quy định tại Điều 236 của Bộ luật này;

b) Di sản thuộc về Nhà nước, nếu không có người chiếm hữu quy định tại điểm a khoản này.

2, Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là 10 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.

3, Thời hiệu yêu cầu thực hiện nghĩa vụ về tài sản của người chết để lại là 03 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.người thừa kế”

Nếu còn thời hiệu thừa kế, cộng với việc mẹ  bạn có đầy đủ chứng cứ chứng minh rằng mảnh đất đó là bà bạn đã để lại cho mẹ bạn và chuẩn bị hồ sơ gồm những nội dung sau:

1, Đơn khởi kiện (theo mẫu)

2, Các giấy tờ về quan hệ giữa người khởi kiện và người để lại tài sản: Giấy khai sinh, Chứng minh thư nhân dân, giấy chứng nhận kết hôn, sổ hộ khẩu, giấy giao nhận nuôi con nuôi để xác định diện và hàng thừa kế;

3, Giấy chứng tử của người để lại di sản thừa kế;

4, Bản kê khai các di sản;

5, Các giấy tờ, tài liệu chứng minh sở hữu của người để lại di sản và nguồn gốc di sản của người để lại di sản;

6, Các giấy tờ khác: Biên bản giải quyết trong hộ tộc, biên bản giải quyết tại UBND xã, phường, thị trấn ( nếu có), tờ khai từ chối nhận di sản ( Nếu có).

Sau đó, nộp đến cơ quan có thẩm quyền để yêu cầu giải quyết vụ việc, đòi là quyền và lợi ích chính đáng của mình đối với phần di sản thừa kế.

Thứ hai: Xét đến trường hợp di sản thừa kế thuộc sở hữu của Ông bạn: vì bạn không nói rõ đây là mảnh đất của ông hay bà của bạn, nếu mảnh đất đó của ông bạn thì ông bạn có quyền lập di chúc và giao mảnh đất đó cho bạn,mẹ bạn cần làm các thủ tục xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sau khi có đầy đủ căn cứ chứng minh là mảnh đất đó được ông trao cho mẹ bạn và sau đó sẽ được quyền bán căn nhà trên đó.

Thứ ba: Nếu mảnh đất đó thuộc sở hữu chung của ông và bà bạn: thì ông và bà cần có sự thống nhất về việc lập di chúc, nay bà đã mất, và thể hiện ý chí rằng muốn giao mảnh đất đó cho mẹ bạn thì nếu ông bạn cũng có ý định giao mảnh đất cho mẹ bạn thì cần làm một bản di chúc hợp pháp. Tuy nhiên, thời điểm mở thừa kế là thời điểm người có di sản chết, như vậy, mẹ bạn cần làm hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất để được sở hữu và bán mảnh đất đó nếu ông bạn đồng ý.

 Trong trường hợp cần tư vấn thêm, khách hàng có thể liên hệ với Luật sư của Luật Hoàng Phi qua TỔNG ĐÀI TƯ VẤN LUẬT MIỄN PHÍ 19006557 để được tư vấn.