Tách hộ khẩu có được chia tài sản không?

Mọi cá nhân đều bình đẳng về quyền để lại tài sản của mình cho người khác và quyền hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật. Pháp luật dân sự nước ta quy định rất rõ ràng về vấn đề thừa kế của cá nhân, chia tài sản giữa những người có quan hệ huyết thống với nhau. Tách hộ khẩu có được chia tài sản không?

Tách hộ khẩu là gì?

Tách hộ khẩu là việc một người đang đăng ký thường trú và có tên trong hộ khẩu làm các thủ tục xóa tên trong hộ khẩu đó (xóa đăng ký thường trú) và đăng ký hộ mới (tại cùng chỗ ở hợp pháp đó).

Như vậy, kết quả của việc tách hộ khẩu là việc cho ra đời một hộ mới có thông tin của người được tách khẩu. Trường hợp chỉ có một người tách khẩu thì người đó sẽ đứng tên làm chủ hộ trong hộ khẩu mới. Nếu có nhiều người tách khẩu và đăng ký chung một hộ khẩu mới thì sẽ thỏa thuận một người là chủ hộ.

Tách hộ khẩu có được chia tài sản không?

Theo quy định của Luật cư trú năm 2020 để có thể thực hiện thủ tục tách hộ thì cần đáp ứng đủ các điều kiện sau:

– Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ; trường hợp có nhiều thành viên cùng đăng ký tách hộ để lập thành một hộ gia đình mới thì trong số các thành viên đó có ít nhất một người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;

– Được chủ hộ, chủ sở hữu chỗ ở hợp pháp đồng ý, trừ trường hợp thành viên hộ gia đình đăng ký tách hộ là vợ, chồng đã ly hôn mà vẫn được cùng sử dụng chỗ ở hợp pháp đó;

– Nơi thường trú của hộ gia đình không thuộc trường hợp quy định tại Điều 23 của Luật Cư trú.

Như vậy quy định trên chỉ quy định về điều kiện nhận thân của người đăng ký tách hộ mà không đặt ra những điều kiện về mối quan hệ gia đình giữa người đăng ký và các thành viên khác.

Ngoài ra những vấn đề pháp lý đặt ra để xét quyền thừa kế chỉ thông qua mối quan hệ nhân thân về: huyết thống, nuôi dưỡng, hôn nhân giữa người để lại di sản và người hưởng thừa kế. Chung hộ khẩu hoặc tách hộ không phải tiêu chí để xét quyền này.

Từ những phân tích trên thấy được rằng Tách hộ khẩu có được chia tài sản không? câu trả lời là có,  việc tách hộ khẩu không hề ảnh hưởng đến quyền nhận di sản thừa kế.

– Nếu tài sản là tài sản chung của hộ gia đình thì ngay cả khi tách hộ, chủ thể vẫn được đảm bảo quyền sở hữu, sử dụng tài sản của mình.

– Hộ khẩu chung hay tách không hề ảnh hưởng đến quyền thừa kế. Hệ thống quy định pháp luật không có đưa ra điều kiện hưởng thừa kế về hộ khẩu, địa chỉ của người hưởng thừa kế.

– Việc tách hộ chỉ liên quan đến thủ tục hành chính về cư trú để nhà nước quản lý dân cư, không quyết định đến quyền tài sản.

Thừa kế được áp dụng trong trường hợp nào?

Theo quy định của pháp luật thì thừa kế là việc chuyển dịch tài sản của người đã chết cho người còn sống. Tài sản của người chết được gọi là di sản. 

Thừa kế bao gồm thừa kế theo di chúc và thừa kế theo pháp luật

– Thừa kế theo di chúc là sự thể hiện ý chí của bên lập di chúc thể hiện ý nguyện cuối cùng về việc sử dụng và định đoạt tài sản của mình sau khi qua đời.

– Thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong trường hợp sau đây:

+ Không có di chúc;

+ Di chúc không hợp pháp;

+ Những người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; cơ quan, tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế;

+ Những người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc mà không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

Thừa kế theo pháp luật cũng được áp dụng đối với các phần di sản sau đây:

+ Phần di sản không được định đoạt trong di chúc;

+ Phần di sản có liên quan đến phần của di chúc không có hiệu lực pháp luật;

+ Phần di sản có liên quan đến người được thừa kế theo di chúc nhưng họ không có quyền hưởng di sản, từ chối nhận di sản, chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; liên quan đến cơ quan, tổ chức được hưởng di sản theo di chúc, nhưng không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.

Những ai đương nhiên được hưởng thừa kế theo di chúc?

Theo quy định tại Điều 624 Bộ luật Dân sự năm 2015, di chúc là văn bản thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Theo đó người lập di chúc có quyền chỉ định người thừa kế, truất quyền hưởng di sản của người thừa kế, phân định phần di sản cho từng người thừa kế…

Như vậy việc để cho ai hưởng thừa kế là quyền của người để lại di chúc. Nếu trong di chúc không thể hiện mong muốn để lại tài sản cho một cá nhân thì người đó sẽ không được hưởng thừa kế.

Tuy nhiên theo quy định tại Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về người hưởng thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc như sau:

Như vậy con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng, con thành niên mà không có khả năng lao động vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp.

Lưu ý: Người từ chối nhận di sản hoặc không có quyền hưởng di sản sẽ không được áp dụng quy định nêu trên (khoản 2 Điều 644 Bộ luật Dân sự).