Quyết định hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng

Khi nào quyết định hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng?

Điều 54 Bộ luật hình sự quy định về quyết định hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng như sau:

Bình luận về quyết định hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng  

Điều luật quy định các trường hợp được phép quyết định hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng và các trường hợp được phép quyết định chuyển sang hình phạt nhẹ hơn. 

1. Theo khoản 1 của điều luật, Toà án có thể quyết định hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt nhưng phải trong khung hình phạt liền kề nhẹ hơn khi có ít nhất hai tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự được quy định tại khoản 1 Điều 51 BLHS.

Ví dụ: Trường hợp phạm tội hiếp dâm theo khoản 2 Điều 141 BLHS mà có nhiều tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự theo khoản 1 Điều 51 BLHS thì có thể quyết định hình phạt tù dưới 07 năm nhưng không được thấp hơn 02 năm vì khung hình phạt liền kề nhẹ hơn có mức phạt tù từ 02 năm đến 07 năm. Khi có nhiều tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự nhưng chỉ có một tình tiết được quy định tại khoản 1 Điều 51 thì cũng không có căn cứ để quyết định hình phạt theo trường hợp này. 

2. Theo khoản 2 của điều luật, Toà án có thể quyết định hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt (không nhất thiết phải trong khung hình phạt liền kề nhẹ hơn như trường hợp được quy định tại khoản 1) khi người phạm tội chỉ là người giúp sức có vai trò không đáng kể và thuộc trường hợp phạm tội lần đầu. 

3. Theo khoản 3 của điều luật, khi có đủ điều kiện của khoản 1 hoặc khoản 2, Tòa án có thể quyết định hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt hoặc chuyển sang hình phạt khác thuộc loại nhẹ hơn nếu khung hình phạt được áp dụng là khung hình phạt duy nhất hoặc là khung hình phạt nhẹ nhất của điều luật.

Ví dụ: Trường hợp phạm tội loạn luân theo Điều 184 BLHS mà có nhiều tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự theo khoản 1 Điều 51 BLHS thì có thể quyết định hình phạt tù dưới 01 năm (nhưng không được thấp hơn 03 tháng là mức tối thiểu của loại hình phạt tù có thời hạn) hoặc chuyển sang hình phạt cải tạo không giam giữ là hình phạt thuộc loại nhẹ hơn hình phạt tù vì Điều 184 chỉ có 1 khung hình phạt có mức phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.