Người đang định cư tại nước ngoài có được nhận thừa kế không?

Nội dung câu hỏi: 

Mẹ tôi mất nhưng không để lại di chúc, tài sản của mẹ tôi có 2 căn nhà và một số tiền tiết kiệm . Gia đình tôi còn bố tôi, tôi và 1 em trai và 1 em gái. Em trai của tôi đang định cư ở bên Đức. Xin hỏi luật sư em trai tôi vì đang định cư ở bên Đức như vậy thì có được hưởng thừa kế không? Và thừa kế được chia như thế nào?

Trả lời:

Về câu hỏi của bạn, chúng tôi xin được trả lời như sau:

Quyền thừa kế là quyền về tài sản của cá nhân được pháp luật công nhận, bảo vệ. Vì vậy dù em trai bạn đang ở nước ngoài, anh vẫn được nhà nước Việt Nam công nhận là đồng thừa kế và được nhận tài sản thừa kế thuộc về mình theo quy định của pháp luật. 

Do mẹ bạn mất không để lại di chúc nên thừa kế sẽ được chia theo pháp luật ( căn cứ theo điểm a khoản 1 điều 675 Bộ luật Dân sự 2005 )

Những người thừa kế theo pháp luật được quy định cụ thể tại điều 676 Bộ luật dân sự như sau:

“a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.”

Căn cứ vào điểm a khoản 1 Điều 676 Bộ luật dân sự thì Di sản sẽ được chia đều cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất của mẹ bạn là: “vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi” của mẹ bạn.

Theo đó: Tất cả những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất của mẹ bạn( trừ những người không được quyền hưởng di sản theo điều 643 BLDS hay những người từ chối nhận di sản theo điều 642) đều được hưởng thừa kế bao gồm cả em trai bạn.

Về thừa kế với người Việt Nam định cư ở nước ngoài, cụ thể là em bạn đang định cư tại Đức

Thứ nhất: Nếu em bạn là đối tượng được sở hữu nhà ở tại Việt Nam theo quy định tại điểm điều 1 Luật sửa đổi bổ sung điều 126 Luật nhà ở và điều 121 Luật đất đai:

“Điều 126. Quyền sở hữu nhà ở tại Việt Nam của người Việt Nam định cư ở nước ngoài

1. Người Việt Nam định cư ở nước ngoài thuộc các đối tượng sau đây được cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cho phép cư trú tại Việt Nam từ ba tháng trở lên thì có quyền sở hữu nhà ở để bản thân và các thành viên trong gia đình sinh sống tại Việt Nam:

a) Người có quốc tịch Việt Nam;

b) Người gốc Việt Nam thuộc diện người về đầu tư trực tiếp tại Việt Nam theo pháp luật về đầu tư; người có công đóng góp cho đất nước; nhà khoa học, nhà văn hoá, người có kỹ năng đặc biệt mà cơ quan, tổ chức của Việt Nam có nhu cầu và đang làm việc tại Việt Nam; người có vợ hoặc chồng là công dân Việt Nam sinh sống ở trong nước.

2. Người gốc Việt Nam không thuộc các đối tượng quy định tại điểm b khoản 1 Điều này được cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp Giấy miễn thị thực và được phép cư trú tại Việt Nam từ ba tháng trở lên thì có quyền sở hữu một nhà ở riêng lẻ hoặc một căn hộ chung cư tại Việt Nam để bản thân và các thành viên trong gia đình sinh sống tại Việt Nam.”

Khi đó việc thừa kế ngôi nhà của cô bạn diễn ra bình thường. Quyền và nghĩa vụ của cô bạn được quy định tại khoản 2, điều 186 Luật đất đai 2013.

Thứ hai: nếu em bạn không phải là đối tượng được sở hữu nhà ở tại Việt Nam thì việc chia thừa kế và sở hữu nhà ở trong trường hợp này theo quy định tại khoản 4, điều 186 Luật đất đai 2013:

“4. Trường hợp trong số những người nhận thừa kế có người Việt Nam định cư ở nước ngoài không thuộc đối tượng được mua nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở tại Việt Nam còn những người khác thuộc diện được nhận thừa kế quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai mà chưa phân chia thừa kế quyền sử dụng đất cho từng người nhận thừa kế thì những người nhận thừa kế hoặc người đại diện có văn bản ủy quyền theo quy định nộp hồ sơ về việc nhận thừa kế tại cơ quan đăng ký đất đai để cập nhật vào sổ địa chính.

Trong trường hợp cần tư vấn thêm, bạn có thể liên hệ với Luật sư của Luật Hoàng Phi qua TỔNG ĐÀI TƯ VẤN LUẬT MIỄN PHÍ 19006557 để được tư vấn.