Không đi bầu cử có bị xử phạt không?

Chế độ Xã hội chủ nghĩa của Việt Nam là chế độ đề cao quyền của người dân với mục tiêu nhà nước là của dân, do dân và vì dân. Các quyền của người dân được quy định cụ thể trong Hiến Pháp và pháp luật, tất cả người dân đều có quyền bình đẳng như nhau. Trong quy định của pháp luật người dân có quyền bầu cử, vậy nếu Không đi bầu cử có bị xử phạt không?

Bầu cử là gì?  

Bầu cử là việc lựa chọn người nắm giữ chức vụ nào đó trong bộ máy nhà nước được thực hiện bởi người dân thông qua hình thức bỏ phiếu tập thể.

Trong bộ máy nhà nước của các nước trên thế giới có những cách khác nhau để lựa chọn một người vào một chức vụ nào đó trong bộ máy nhà nước, bao gồm: bầu cử, bầu và bổ nhiệm.

Chế độ bầu cử là gì?

Chế độ bầu cử là cuộc bầu cử thực hiện theo các nguyên tắc, quy trình, thủ tục mà pháp luật quy định.

Theo pháp luật Việt Nam, chế độ bầu cử gồm: phương thức bầu cử; phạm vi, giới hạn của quyền bầu cử và ứng cử của người dân; các nguyên tắc bầu cử; quy trình của một cuộc bầu cử cùng các vấn đề khác có liên quan.

Quyền bầu cử là gì?

Quyền bầu cử là quyền cơ bản của công dân được hiến pháp, pháp luật quy định nhằm bảo đảm cho mọi công dân có đủ điều kiện thực hiện việc lựa chọn người đại biểu cho tất cả người dân vào cơ quan quyền lực nhà nước. Vậy Không đi bầu cử có bị xử phạt không?

Không đi bầu cử có bị xử phạt không?

Quyền bầu cử được quy định tại Điều 27 Hiến Pháp năm 2013: Công dân đủ mười tám tuổi trở lên có quyền bầu cử và đủ hai mươi mốt tuổi trở lên có quyền ứng cử vào Quốc hội, Hội đồng nhân dân. Việc thực hiện các quyền này do luật định.

Theo đó, bầu cử là quyền của mỗi công dân, họ có quyền đi bầu cử hoặc không đi bầu cử, không ai được quyền bắt ép ai bầu cử theo ý chí của họ. Cán bộ xã phường chỉ có nhiệm vụ nhắc nhở người dân đi bỏ phiếu không được xử phạt hay gây khó khăn.

Mọi hành vi gây khó khăn bằng biện pháp hành chính như không ký các loại giấy tờ, trừ điểm thi đua, hạ hạnh kiểm sinh viên…. đối với những cử tri không tham gia bầu cử đều là những hành vi xâm hại quyền tự do của công dân, không có quy định nào của pháp luật về vấn đề xử phạt này.

Vì vậy trả lời câu hỏi Không đi bầu cử có bị xử phạt không? là không. Tuy nhiên, chúng ta cũng nên thực hiện quyền của mình để góp phần xây dựng đất nước.

Yêu cầu với chế độ bầu cử

– Chế độ bầu cử phải thực sự công bằng và dân chủ đối với người dân. Đây là vấn đề tạo được niềm tin của người dân có cơ sở để tin rằng bộ máy nhà nước phải phục vụ nhân dân.

Khi bầu cử thể sự công bằng, dân chủ sẽ làm cho người dân cảm thấy quyền bầu cử, ứng cử của mình được tôn trọng và bộ máy nhà nước được hình thành thông qua bầu cử thực sự là bộ máy do người dân lựa chọn.

– Chế độ bầu cử phải tạo lập được mối quan hệ chặt chẽ giữa người dân với các chức danh được hình thành bằng bầu cử, qua đó nâng cao trách nhiệm của các cán bộ và cơ quan nhà nước. Điều mà người dân cần ở cơ quan nhà nước chính là tinh thần trách nhiệm. Do vậy, các đại biểu cần hoạt động có trách nhiệm để bảo đảm sự tín nhiệm của người dân.

Nguyên tắc bỏ phiếu khi thực hiện bầu cử?

Căn cứ tại Điều 69 Luật bầu cử đại biểu quốc hội và đại biểu hội đồng nhân dân 2015 quy định về nguyên tắc bỏ phiếu như sau:

1. Mỗi cử tri có quyền bỏ một phiếu bầu đại biểu Quốc hội và bỏ một phiếu bầu đại biểu Hội đồng nhân dân tương ứng với mỗi cấp Hội đồng nhân dân.

2. Cử tri phải tự mình, đi bầu cử, không được nhờ người khác bầu cử thay, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 và khoản 4 Điều này; khi bầu cử phải xuất trình thẻ cử tri.

3. Cử tri không thể tự viết được phiếu bầu thì nhờ người khác viết hộ, nhưng phải tự mình bỏ phiếu; người viết hộ phải bảo đảm bí mật phiếu bầu của cử tri. Trường hợp cử tri vì khuyết tật không tự bỏ phiếu được thì nhờ người khác bỏ phiếu vào hòm phiếu.

4. Trong trường hợp cử tri ốm đau, già yếu, khuyết tật không thể đến phòng bỏ phiếu được thì Tổ bầu cử mang hòm phiếu phụ và phiếu bầu đến chỗ ở, chỗ điều trị của cử tri để cử tri nhận phiếu bầu và thực hiện việc bầu cử.

Đối với cử tri là người đang bị tạm giam, người đang chấp hành biện pháp đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc mà trại tạm giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc không tổ chức khu vực bỏ phiếu riêng hoặc cử tri là người đang bị tạm giữ tại nhà tạm giữ thì Tổ bầu cử mang hòm phiếu phụ và phiếu bầu đến trại tạm giam, nhà tạm giữ, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc để cử tri nhận phiếu bầu và thực hiện việc bầu cử.

5. Khi cử tri viết phiếu bầu, không ai được xem, kể cả thành viên Tổ bầu cử.

6. Nếu viết hỏng, cử tri có quyền đổi phiếu bầu khác.

7. Khi cử tri bỏ phiếu xong, Tổ bầu cử có trách nhiệm đóng dấu “Đã bỏ phiếu” vào thẻ cử tri.

8. Mọi người phải tuân theo nội quy phòng bỏ phiếu.

Theo đó, mỗi cử tri phải tự mình đi bỏ phiếu, không được nhờ người khác đi bầu thay, trường hợp cử tri không thể có mặt để bỏ phiếu thì có thể làm giấy ủy quyền cho người khác để có thể bỏ phiếu hộ.

Quy định về xâm phạm quyền bầu cử, ứng cử của công dân?

Theo quy định tại Điều 160 Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi năm 2017 về tội xâm phạm quyền của công dân về bầu cử, ứng cử hoặc biểu quyết khi Nhà nước trưng cầu ý dân như sau:

Trên đây là bài viết của Công ty Luật Hoàng Phi về vấn đề Không đi bầu cử có bị xử phạt không? Hy vọng thông tin sẽ giúp ích cho quý bạn đọc trong tình hình sắp đến bầu cử niên khóa mới của nước Việt Nam.