Khi nào cần xác định sự thật của vụ án?

Quá trình giải quyết vụ án hình sự thông qua các giai đoạn khác nhau, nhưng các giai đoạn đó đều có mục đích chung là xác định sự thật của vụ án. Xác định sự thật của vụ án là tư tưởng chỉ đạo xuyên suốt toàn bộ quá trình giải quyết vụ án hình sự, do vậy đây là một trong những nguyên tắc cơ bản của Luật tố tụng hình sự.

Mục lục bài viết

Khái niệm xác định sự thật của vụ án theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015

Theo quy định tại Điều 15 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 quy định như sau:

Trách nhiệm chứng minh tội phạm thuộc về cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng. Người bị buộc tội có quyền nhưng không buộc phải chứng minh là mình vô tội.

Trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải áp dụng các biện pháp hợp pháp để xác định sự thật của vụ án một cách khách quan, toàn diện và đầy đủ, làm rõ chứng cứ xác định có tội và chứng cứ xác định vô tội, tình tiết tăng nặng và tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự của người bị buộc tội.

Khi nào cần xác định sự thật của vụ án?

Khi nào cần xác định sự thật của vụ án?

Bình luận và phân tích nguyên tắc xác định sự thật của vụ án theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015

– Quá trình giải quyết vụ án hình sự thông qua các giai đoạn khác nhau, nhưng các giai đoạn đó đều có mục đích chung là xác định sự thật của vụ án. Xác định sự thật của vụ án là tư tưởng chỉ đạo xuyên suốt toàn bộ quá trình giải quyết vụ án hình sự, do vậy đây là một trong những nguyên tắc cơ bản của Luật tố tụng hình sự.

– Trong quá trình tiến hành tố tụng hình sự, các Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát và Toà án phải áp dụng mọi biện pháp hợp pháp, tức là các biện pháp do Bộ luật tô tụng hình sự quy định để xác định sự thật của vụ án một cách khách quan, toàn diện và đầy đủ. Các biện pháp đó bao gồm các biện pháp ngăn chặn, các biện pháp điều tra thu thập chứng cứ và các biện pháp khác do pháp luật quy định. Khi sử dụng các biện pháp đó, các Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát và Toà án phải nghiêm chỉnh tuân thủ các quy định của pháp luật về việc áp dụng các biện pháp đó, không được sử dụng các biện pháp bất hợp pháp để tiến hành làm rõ vụ án.

– Để xác định sự thật của vụ án, Cơ quan điều tra, Viện kiếm sát và Toà án phải chứng minh’một cách khách quan, toàn diện và đầy đủ các vấn đề như: có hành vi phạm tội xảy ra hay không; thời gian, địa điểm và các tình tiết khác của hành vi phạm tội; ai là người thực hiện hành vi phạm tội; có lỗi hay không có lỗi, do cố ý hay do vô ý; có nãng lực trách nhiệm hình sự hay không; mục đích hoặc động cơ phạm tội; những tình tiết tăng nặng, những tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự của bị can, bị cáo và những đặc điểm về nhân thân của bị can, bị cáo; tính chất và mức độ thiệt hại do hành vi phạm tội gây ra…

– Các quyết định do các cơ quan tiến hành tố tụng hình sự đưa ra trong quá trình giải quyết vụ án hình sự phải dựa trên việc thu thập, phân tích, đánh giá một cách khách quan, toàn diện và đầy đủ tất cả những vấn đề liên quan đến vụ án theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự.

– Các cơ quan tiến hành tố tụng có trách nhiệm chứng minh tội phạm, xác định sự thật của vụ án. Bởi vì các cơ quan tiến hành tố tụng được Nhà nước thành lập và giao quyền áp dụng các biện pháp do Bộ luật tố tụng hình sự quy định mới có điều kiện để xác định sự thật khách quan của vụ án. Mặt khác, để buộc một người phải chịu trách nhiệm hình sự, Nhà nước thông qua các cơ quan chuyên trách của mình phải có trách nhiệm đưa ra chứng cứ chứng minh họ đã thực hiện hành vi phạm tội xâm hại đến lợi ích chung. Do vậy, trách nhiệm chứng minh tội phạm thuộc về các cơ quan tiến hành tố tụng.

– Theo lôgíc của mối quan hệ giữa quyền và nghĩa vụ của các chủ thể trong tố tụng hình sự, Bộ luật tố tụng hình sự quy định để bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của mình, bị can, bị cáo có quyền đưa ra các chứng cứ và yêu cầu chứng minh mình là vô tội.

Trong trường hợp cần tư vấn thêm, bạn có thể liên hệ với Luật sư của Luật Hoàng Phi qua TỔNG ĐÀI TƯ VẤN LUẬT MIỄN PHÍ 19006557 để được tư vấn.