Dân có quyền kiểm tra giấy tờ công an không?

Người dân mỗi khi tham gia các hoạt động của xã hội, đặc biệt là khi tham gia giao thông thì có rất nhiều câu hỏi được đặt ra xoay quanh vấn đề về các hành vi được làm và không được làm khi tiếp xúc với người dân.

Chính vì thế, trong bài viết hôm nay chúng tôi sẽ cung cấp tới quý bạn đọc một số nội dung nhằm giải đáp cho câu hỏi: Dân có quyền kiểm tra giấy tờ công an không?

Dân có quyền kiểm tra giấy tờ công an không?

Căn cứ quy định tại Thông tư số 67/2019 của Bộ Công an về việc thực hiện dân chủ trong công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông có quy định:

Người dân có năm cách giám sát hoạt động của lực lượng công an trong công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông, cụ thể:

– Thông qua thiết bị ghi âm, ghi hình hình hoặc quan sát bằng mắt thường trực tiếp.

– Thông qua kết quả giải quyết các vụ việc, đơn thư, khiếu nại, tố cáo, kiến nghị hay phản ánh.

– Thông qua tiếp xúc, giải quyết trực tiếp công việc với cán bộ và chiến sĩ.

– Thông qua các chủ thể giám sát theo quy định của pháp luật hiện hành.

– Thông qua các thông tin công khai của Công an nhân dân và phản hồi qua các phương tiện thông tin đại chúng như loa đài phát thanh, tivi,…

Tuy nhiên, khi người dân thực hiện quyền giám sát của mình thông qua giám sát bằng thiết bị ghi âm, ghi hình thì phải bảo đảm các điều kiện, cụ thể:

– Không làm ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của cán bộ, chiến sĩ khi đang thực thi nhiệm vụ, ngoài khu vực bảo đảm trật tự an toàn giao thông và tuân thủ các quy định của pháp luật khác.

– Khu vực bảo đảm trật tự an toàn giao thông là nơi được giới hạn bằng cọc tiêu hình chóp nón hay dây căng để cán bộ, chiến sĩ thực thi nhiệm vụ. Đối với khu vực này luôn phải tuân thủ các quy định pháp luật khác có liên quan.

Do vậy, đối với câu hỏi Dân có quyền kiểm tra giấy tờ công an không? Thì câu trả lời là có, giấy tờ ở đây có thể hiểu là thẻ chứng minh công an – khi người dân có nghi ngờ là người giả mạo, nhưng không được phép yêu cầu kiểm tra chuyên đề vì đây là văn bản lưu hành nội bộ. Và cũng có rất nhiều cách xác minh thông tin thật giả của cán bộ, chiến sĩ thi hành nhiệm vụ người dân không nhất thiết phải yêu cầu kiểm tra chuyên đề hoạt động của Cảnh sát giao thông.

Trách nhiệm của nhân dân tham gia vào hoạt động giao thông:

Căn cứ quy định tại Điều 9 – Thông tư số 67/2019 của Bộ Công an về trách nhiệm của nhân dân trong hoạt động đảm bảo trật tự, an toàn giao thông, cụ thể:

Những việc Cảnh sát giao thông không được làm

Thứ nhất: Hành vi rút chìa khóa xe của người vi phạm

Theo quy định của pháp luật hiện hành, quyền hạn của Cảnh sát giao thông trong hoạt động tuần tra, kiểm soát giao thông, cụ thể:

– Được phép dừng các phương tiện.

– Được áp dụng biện pháp ngăn chặn và xử lý vi phạm về giao thông, trật tự xã hội và các vi phạm pháp luật khác.

Bên cạnh đó, Điều 119 – Luật Xử lý vi phạm hành chính thì các biện pháp ngăn chặn hành vi hành chính bao gồm:

– Tạm giữ người.

– Áp giải.

– Tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề.

– Khám người.

– Khám phương tiện, đồ vật.

– Khám nơi cất giấu tang vật, phương tiện.

– Quản lý người nước ngoài vi phạm trong thời gian làm thủ tục trục xuất….

Từ đó có thể nhận thấy, việc rút chìa khóa xe của người tham gia giao thông không thuộc quyền hạn của lực lượng Cảnh sát giao thông.

Thứ hai: Không phải trường hợp nào cũng được phép dừng xe người đi đường

Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát Cảnh sát giao thông chỉ được phép dừng xe người đi đường trong bốn trường hợp sau đây:

– Thực hiện mệnh lệnh, kế hoạch tổng kiểm soát phương tiện, kế hoạch tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm theo chuyên đề đã được phê duyệt.

– Trực tiếp phát hiện hoặc thông qua phương tiện, thiết bị nghiệp vụ phát hiện, ghi thu được các hành vi vi phạm giao thông và các hành vi vi phạm pháp luật khác có liên quan.

– Đã có văn bản đề nghị của Thủ trưởng, Phó thủ trưởng cơ quan điều tra; văn bản đề nghị của cơ quan chức năng về dừng phương tiện để bảo đảm an ninh, trật tự, đấu tranh phòng chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật khác có liên quan.

– Có tin báo, phản ánh, kiến nghị, tố cáo của tổ chức, cá nhân về hành vi vi phạm pháp luật của người và phương tiện tham gia giao thông.

Ngoài bốn trường hợp đã kể trên, Cảnh sát giao thông không được phép tùy tiện yêu cầu người tham gia giao thông dừng phương tiện khi đang di chuyển.

Thứ ba: Tự ý khám người và phương tiện

Khi Cảnh sát giao thông tiến hành dừng phương tiện để thực hiện các quy định về giao thông đường bộ thì các nội dung kiểm tra sẽ bao gồm:

– Kiểm tra giấy tờ có liên quan đến người điều khiển phương tiện và phương tiện.

– Kiểm tra điều kiện tham gia giao thông của phương tiện như hình dáng, bên ngoài, kích thước, màu sơn, điều kiện an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường hay hai bên thành của phương tiện.

– Kiểm soát việc chấp hành những quy định về hoạt động vận tải đường bộ.

Do đó, Cảnh sát giao thông hoàn toàn có thể yêu cầu người điều khiển phương tiện xuất trình giấy tờ, kiểm tra các điều kiện về hình thức của phương tiện. Tuy nhiên, không được phép tùy tiện khám xét thân thể, phương tiện.

Thứ tư: Nhận tiền từ người vi phạm

Đây là một hành vi bị nghiêm cấm theo quy định tại Nghị định số 19/2020/NĐ-CP, cụ thể:

“ Lợi dụng chức vụ, quyền hạn để sách nhiễu, đòi, nhận tiền, tài sản của người vi phạm; dung túng, bao che, hạn chế quyền của người vi phạm hành chính khi xử lý vi phạm hành chính.”

Như vậy, trong bài viết nêu trên đối với câu hỏi Dân có quyền kiểm tra giấy tờ công an không? Đã được chúng tôi trả lời chi tiết. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng đã phân tích một số nội dung liên quan đến các hành vi bị nghiêm cấm cũng như quyền của người dân khi tham gia giao thông đường bộ.