Chia tài sản thừa kế không có di chúc như thế nào?

Câu hỏi:

Bố tôi mất vì bệnh ung thư lúc 56 tuổi và có để lại một mảnh đất là tài sản riêng của bố tôi trước khi cưới mẹ tôi. Khi đó bà nội tôi còn sống nhưng 6 tháng sau bà nội tôi đã mất. Bố tôi có 2 con là tôi và anh trai tôi đều đã lập gia đình. Hiện gia đình tôi muốn chuyển quyền sử dụng đất sang tên mẹ tôi để mẹ tôi tiện thực hiện việc thể chấp mảnh đất vay vốn ngân hàng để kinh doanh thì có được không vì bố tôi mất không để lại di chúc. Mảnh đất đó hiện không xảy ra tranh chấp với ai. Vậy mẹ tôi có thể đứng tên quyền sử dụng đất đối với mảnh đất đó không?

Trả lời:

Về trường hợp của bạn, chúng tôi xin tư vấn như sau:

Theo thông tin bạn cung cấp thì bố bạn chết không để lại di chúc nên di sản thừa kế của bố bạn sẽ được chia theo pháp luật căn cứ theo quy định tại điều 675 Bộ luật dân sự.

Những người thừa kế theo pháp luật được quy định cụ thể tại điều 676 Bộ luật dân sự như sau:

“a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.”

Theo quy định trên thì những thuộc diện thừa kế khi bố bạn qua đời bao gồm: mẹ bạn, bạn, anh trai bạn và bà nội bạn (do khi bố bạn mất thì bà nội vẫn còn sống).

Vì hiện tại bà nội của bạn đã mất nên những người con đẻ của bà nội bạn sẽ có quyền thừa kế thế vị đối với mảnh đất của bố bạn.

Nếu gia đình bạn muốn chuyển quyền sử dụng mảnh đất sang tên mẹ bạn thì gia đình bạn cần làm một văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế mà theo đó các đồng thừa kế như bạn, anh trai và những người con đẻ của bà nội bạn cùng thỏa thuận từ chối nhận di sản để mẹ bạn được thừa kế toàn bộ mảnh đất đó thì mẹ bạn mới có cơ sở để làm các thủ tục để sang tên quyền sử dụng đất.