Phân biệt Tội cưỡng đoạt tài sản và Tội cướp tài sản?

Câu hỏi:

Xin chào Luật Hoàng Phi, em là Trịnh Thu Hiền, em có một tình huống xin được Luật sư tư vấn cho như sau:

A 22 tuổi, M 18 tuổi, hai người yêu nhau được 5 năm. Trong thời gian yêu nhau, A và M nhiều lần có hành vi quan hệ tình dục, A cũng nhiều lần dùng điện thoại chụp ảnh, quay video làm kỷ niệm. M biết nhưng không phản đối. Khi chia tay nhau, M yêu cầu A xóa bỏ toàn bộ ảnh, phim và những gì liên quan đến kỷ niệm của hai người, tuy nhiên A không xóa bỏ các hình ảnh và các đoạn phim đó. Khoảng 1 tháng sau A hẹn gặp M và yêu cầu M phải gửi vào tài khoản cho hắn 40 triệu đồng “coi như mua đứt số phim, ảnh” nếu không sẽ tung ảnh khỏa thân của M lên mạng. M sợ hãi đành chấp nhận làm theo yêu cầu của A.

Một lần A gặp M ở dọc đường yêu cầu M vào nhà nghỉ với hắn, M không đồng ý liền bị A đánh đập, giật điện thoại, túi xách của M và bỏ đi. Điện thoại, túi xách của M có tổng trị giá 7 triệu đồng. M tố cáo hành vi phạm tội của A trước cơ quan công an và A đã bị bắt. M tố cáo hành vi phạm tội của A trước cơ quan công an và A đã bị bắt. Hãy xác định tội danh cho hành vi phạm tội của A và khung hình phạt của từng tội mà Tòa án có thể áp dụng với A trong tình huống này.

Trả lời:

Xin chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến công ty Luật Hoàng Phi. Với câu hỏi của bạn, chúng tôi xin trả lời như sau:

1. Xác định tội danh cướp tài sản và cưỡng đoạt tài sản

Đầu tiên, khẳng định rằng hành vi phạm tội của A có thể cấu thành 2 tội danh: Tội cưỡng đoạt tài sản và Tội cướp tài sản. Bởi:

Thứ nhất, theo quy định tại Điều 170 Bộ luật hình sự năm 2015, các dấu hiệu pháp lí để cấu thành Tội cưỡng đoạt tài sản bao gồm:

– Chủ thể của tội phạm:

Là A thỏa mãn các dấu hiệu về năng lực pháp luật, năng lực hành vi theo quy định của Bộ Luật hình sự.

– Khách thể của tội phạm:

Khách thể của tội cưỡng đoạt tài sản là quan hệ sở hữu và quan hệ nhân thân của nạn nhân. Trong tình huống trên hành vi đe dọa tung ảnh khỏa thân của M lên mạng internet và yêu cầu M phải gửi vào tài khoản của mình 40 triệu của A đã xâm hại đồng thời cả hai quan trên của M.

– Mặt khách quan của tội cưỡng đoạt tài sản:

Hành vi khách quan của tội cưỡng đoạt tài sản được thực hiện thông qua các hình thức sau đây:

+ Thứ nhất, hành vi đe dọa sẽ dùng vũ lực. Hành vi đe dọa sẽ dùng vũ lực là hành vi dọa sẽ gây thiệt hại đến tính mạng, sức khỏe nếu không thỏa mãn yêu cầu chiếm đoạt tài sản của người phạm tội. Sức mãnh liệt của sự đe dọa chưa đến mức có thể làm tê liệt ý chí chống cự của người bị đe dọa mà chỉ có khả năng khống chế ý chí của họ.

+ Thứ hai, hành vi uy hiếp tinh thần. Hành vi uy hiếp tinh thần là hành vi đe dọa sẽ gây thiệt hại về tài sản, danh dự, uy tín bằng bất cứ thủ đoạn nào nếu người bị uy hiếp không thỏa mãn yêu cầu về tài sản của người phạm tội. Hành vi này có khả năng khống chế ý chí của người bị đe dọa, mà chưa đến mức làm cho người bị đe dọa bị tê liệt ý chí. Hành vi uy hiếp tinh thần này có thể được thực hiện dưới một trong các dạng: Đe dọa hủy hoại tài sản của người bị đe dọa; Đe dọa tố giác hành vi phạm pháp hoặc vi phạm đạo đức của người bị đe dọa; Đe dọa công bố những tin tức thuộc đời tư mà người bị đe dọa muốn giữ kín…

Tất các các hành vi đe dọa sẽ dùng vũ lực hay uy hiếp tinh thần như nói trên phải vì mục đích là chiếm đoạt tài sản, còn vì mục đích khác thì sẽ không cấu thành tội phạm này.

Trong tình huống này, A đã có hành vi uy hiếp tinh thần đối với M, đó là A sẽ tung ảnh khỏa thân của M lên mạng internet (gây thiệt hại về danh dự, nhân phẩm của M) khiến M sợ hãi, phải gửi vào tài khoản của A 40 triệu đồng.

– Mặt chủ quan của tội phạm:

Người phạm tội cưỡng đoạt tài sản có lỗi cố ý trực tiếp. Mục đích nhằm chiếm đoạt tài sản là dấu hiệu bắt buộc để định tội. Ở đây, A thực hiện hành vi với lỗi cố ý trực tiếp, uy hiếp sẽ tung ảnh khỏa thân của M lên mạng internet nhằm mục đích lấy được số tiền 40 triệu đồng của M.

Thứ hai, Tội cướp tài sản quy định tại Điều 168 Bộ luật hình sự theo đó, dấu hiệu pháp lý của tội này bao gồm:

– Khách thể của tội phạm:

Hành vi cướp tài sản xâm phạm đồng thời hai quan hệ xã hội là quan hệ nhân thân và quan hệ sở hữu được luật hình sự bảo vệ. Hành vi đánh đập của A đã xâm phạm đến thân thể của M (quan hệ nhân thân) để qua đó có thể lấy được túi xách và điện thoại có tổng trị giá 7 triệu đồng của M (xâm phạm quan hệ sở hữu của M).

– Mặt khách quan của tội cướp tài sản:

Thể hiện bằng một trong số hành vi sau đây như:

+) Hành vi dùng vũ lực đối với người khác, làm tê liệt sự chống cự của họ nhằm chiếm đoạt tài sản.

+) Đe dọa dùng vũ lực ngay tức khắc nhằm chiếm đoạt tài sản. Sự đe dọa thể hiện bằng lời nói, hoặc kết hợp lời nói với phô trương hung khí, uy hiếp tinh thần khiến người có tài sản phải giao tài sản cho người phạm tội.

+) Hành vi khác làm cho người bị tấn công lâm vào tình trạng không thể chống cự được nhằm chiếm đoạt tài sản: là bất kì hành vi nào khiến người có trách nhiệm về tài sản không thể tự vệ được để giữ tài sản.

Hành vi đánh đập của A trong trường hợp này là việc dùng vũ lực khiến cho M lâm vào tình trạng không thể chống cự được nhằm cướp tài sản của M (với số tài sản A lấy đi được trị giá 7 triệu đồng).

– Mặt chủ quan của tội phạm:

Tội cướp tài sản do lỗi cố ý trực tiếp. Mục đích chiếm đoạt tài sản là dấu hiệu bắt buộc của tội phạm.

– Chủ thể của tội cướp tài sản:

Là bất kì người nào có đủ năng lực chịu trách nhiệm hình sự ,đạt độ tuổi từ đủ 14 tuổi trở lên. Trong tình huống này, A hoàn toàn thỏa mãn 2 điều kiện về chủ thể nêu trên.

Như vậy, hành vi của A có thể cấu thành các tội: Tội cưỡng đoạt tài sản (Điều 170) và Tội cướp tài sản (Điều 168).

2. Xác định hình phạt đối với tội cướp tài sản và cưỡng đoạt tài sản

Đối với tội cưỡng đoạt tài sản: Khung hình phạt nhẹ nhất với Tội này là từ 01 năm đến 05 năm tù.

Đối với tội cướp tài sản:  Khung hình phạt nhẹ nhất với Tội này là phạt tù từ 03 năm đến 10 năm.

Để được các Luật sư của chúng tôi tư vấn các vấn đề liên quan đến tội danh Tội cưỡng đoạt tài sản, Tội cướp tài sản khách hàng có thể kết nối với Luật sư bằng cách gọi điện tới TỔNG ĐÀI TƯ VẤN 1900 6557 để các Luật sư của chúng tôi trợ giúp về mặt pháp lý.