Trong thời gian gần đây nhiều bạn trẻ thường hay nói về một người hoặc nhóm người bằng cụm từ tiêu chuẩn kép. Vậy Tiêu chuẩn kép là gì? Nội dung bài viết dưới đây sẽ giải đáp vấn đề này.

Tiêu chuẩn kép là gì?

Tiêu chuẩn kép là cùng một sự việc, hành động, nhưng lại có nhận định đánh giá theo nhiều hướng khác nhau, tùy theo cái nào có lợi và phù hợp với mục đích của mình, đa số dùng để bao biện hoặc hợp lý hóa cho hành vi của mình, áp đặt lên phía còn lại.

Một tiêu chuẩn kép có thể dễ dàng phân biệt với hình thức thể hiện, như việc một số việc được xem là hoàn hảo và tuyệt vời nếu do một nhóm người làm nhưng cũng chính việc đó lại là thứ không thể chấp nhận và cấm kị nếu do nhóm người khác làm.

Để gọi một sự nhìn nhận là tiêu chuẩn kép, ta có thể xem xét hành động ấy có áp dụng các nguyên tắc khác nhau cho các tình huống tương tự hay không.

Tuy nhiên, cần phải phân biệt tiêu chuẩn kép và việc áp dụng hợp lệ các tiêu chuẩn khác nhau đối với các trường hợp chỉ có vẻ giống nhau. Để làm được điều này, ta xem xét một vài yếu tố của tình huống.

Thứ nhất là sự giống và khác nhau về hoàn cảnh của các tình huống được đem ra so sánh. Thứ hai là vận dụng các hệ thống triết học hoặc niềm tin để xác định những nguyên tắc nào nên được áp dụng cho các trường hợp.

Nếu thực tại vật lý hoặc nghĩa vụ đạo đức là khác biệt, việc áp dụng các nguyên tắc khác nhau cho các tình huống là hợp lệ.

Nhưng sau khi phân tích, không có sự thật, sự kiện hoặc nguyên tắc nào phân biệt các tình huống đó trong khi các nguyên tắc xử lý các tình huống ấy là khác nhau, thì cách xử lý ấy được gọi là tiêu chuẩn kép.

Như vậy mội dung trên đã giải thích được khái niệm Tiêu chuẩn kép là gì?

Ví dụ về tiêu chuẩn kép

Tiêu chuẩn kép cũng thường được dùng khi có sự áp đặt của kẻ mạnh lên kẻ yếu.

Ví dụ như Mỹ luôn lên án các nước làm vũ khí hạt nhân là đe dọa hòa bình thế giới, nhưng bản thân nước Mỹ luôn sản xuất cả kho. Đặt ra cho mình một “ngoại lệ” cũng là biểu hiện của tiêu chuẩn kép.

Hoặc là Cảnh sát Mỹ trấn áp tội phạm, thẳng tay bắn bỏ thì được cho rằng là “thực thi tính nghiêm minh của pháp luật

Khái niệm tiêu chuẩn kép là áp dụng cả hai góc nhìn cho một sự việc, sự vật. Thường thì hai góc nhìn này có những mặt đối lập với nhau. Nó được phân biệt với biện chứng đa chiều khi tiêu chuẩn kép là đưa ra hai góc nhìn và bỏ qua tính logic học còn biện chứng đa chiều là phân tích các mặt đối lập, có logic học, triết học và các môn khoa học khác để giải thích.

Tác hại của tiêu chuẩn kép

Chúng ta đã hiểu được khái niệm Tiêu chuẩn kép là gì? qua nội dung đã phân tích ở trên, nội dung này sẽ đưa ra tác hại của tiêu chuẩn kép.

Tiêu chuẩn kép được xem như một sự phi lý bởi chúng vi phạm một cách mạnh mẽ châm ngôn cơ bản của luật học hiện đại: Tất cả mọi người đều bình đẳng trước pháp luật.

Nó vi phạm tất cả các nguyên tắc của công lý thường được gọi là sự công bằng vốn cố gắng đặt một tiêu chuẩn chung cho tất cả mọi thứ không thiên vị dù là theo tầng lớp, địa vị xã hội, giới tính, tôn giáo, chính trị, tuổi tác…

Trong xã hội hiện đại tiêu chuẩn kép vẫn xảy ra phổ biến bởi lẽ:

– Càng hành xử theo cảm xúc càng dễ xảy ra tiểu chuẩn kép

Cảm xúc là một trạng thái không ổn định và nhiều cung bậc vì vậy người nào càng hành xử theo cảm xúc, hay lấy cảm xúc của mình để phán xét người khác thì càng dễ bộc lộ 

– Giáo dục sai cách làm phát triển lối tư duy tiêu chuẩn kép

Trong xã hội hiện đại ngày ngay, các gia đình thường sinh ít con do đó việc chăm sóc con cái được tập trung hơn. Tuy nhiên việc chăm sóc và chiều chuộng con cái sai cách dẫn đến trẻ nhìn nhận sai nhiều khía cạnh trong cuộc sống.

Việc trao cho trẻ nhiều vật chất và tình cảm mà trẻ không cần nỗ lực gì dẫn đến trẻ ảo tưởng về giá trị bản thân và cho rằng mình có quyền hơn người khác. Những đứa trẻ này lớn lên chỉ biết đòi hỏi ở người khác và tự cho mình có quền làm điều này điều kia mà không phải chịu trách nhiệm gì.

– Quyền lực không được kiểm soát làm gia tăng hành xử tiêu chuẩn kép

Việc trao cho ai đó hoặc nhóm người nào đó có quyền lực tuyệt đối và không thể kiểm soát dẫn đến họ dễ sa vào hành xử kiểu tiêu chuẩn kép.

Họ thẳng tay trừng phạt lỗi người khác nhưng chính bản thân lại làm những việc đó như một cách để phô trương quyền lực cá nhân, mà không ai dám lên tiếng chỉ trích vì sợ bị trừng phạt.

Tiêu chuẩn kép tốt hay xấu?

Tiêu chuẩn kép là gì? đã được phân tích ở nội dung trên vậy vậy tiêu chuẩn kép là tốt hay xấu?

Bản chất của tiêu chuẩn kép là lối tư duy thiếu logic mà chỉ dựa vào cảm xúc, hoặc tư duy hướng ra bên ngoài mà không bao giờ chịu soi xét lại bản thân.

Những người tư duy theo tiêu chuẩn kép thường hành xử thiếu công tâm và khoa học dẫn đến khó được lòng nhiều đồng nghiệp và cấp trên. Họ không được đánh giá cao năng lực do đó họ có rất ít khả năng thăng tiến.

Tiêu chuẩn kép được xem như một loại thành kiến và không công bằng về mặt đạo đức nếu nói theo nguyên tắc rằng tất cả mọi người sinh ra đều bình đẳng và tự do, cũng là câu đầu tiên trong tuyên ngôn độc lập mà bác Hồ đã viết.