Tại sao nói cuộc khởi nghĩa Hương Khê là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu nhất trong phong trào Cần Vương?

  • Tác giả: Ngô Linh Trang |
  • Cập nhật: 24/05/2022 |
  • Giáo dục |
  • 9709 Lượt xem
5/5 - (8 bình chọn)

Khởi nghĩa Hương Khê diễn ra vào cuối thế kỷ 19 là cuộc khởi nghĩa đã lập được nhiều chiến công và gây cho quân Pháp tổn thất nặng nề. Vậy Tại sao nói cuộc khởi nghĩa Hương Khê là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu nhất trong phong trào Cần Vương.

Chúng tôi sẽ giúp quý bạn đọc giải đáp câu hỏi này thông qua bài viết Tại sao nói cuộc khởi nghĩa Hương Khê là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu nhất trong phong trào Cần Vương.

Khái quát về cuộc khởi nghĩa Hương Khê

Cuộc khởi nghĩa Hương Khê diễn ra từ năm 1885 – 1896 do Phan Đình Phùng và cộng sự Cao Thắng lãnh đạo. Cuộc khởi nghĩa có địa bàn hoạt động tại bốn tỉnh: Nghệ An, Thanh hóa, Hà Tĩnh và Quảng Bình.

Căn cứ cuộc khởi nghĩa: Ngàn Trươi thuộc huyện Hương Khê – Hà Tĩnh. Phương thức chiến đấu của cuộc khởi nghĩa là lựa chọn lối đánh du kích với lợi thế dựa vào địa hình hiểm trở cùng hệ thống công sự chằng chịt. Một số lối đánh như chặn đường tiếp tế, công đồn, dụ đối phương…Phan Đình Phùng chia 4 tỉnh thành hoạt động thành 15 quận thứ, xây dựng chiến tuyến cố định, đại bản doanh được đặt tại ở núi Vụ Quang.

Diễn biến của cuộc khởi nghĩa Hương Khê

Khởi nghĩa Hương Khê được chia làm hai giai đoạn: Giai đoạn I (1885-1888); Giai đoạn II (1889-1896), cụ thể diễn biến của cuộc khởi nghĩa như sau:

+ Giai đoạn I (1885-1888)

Ở giai đoạn này cuộc khởi nghĩa Hương Khê do Cao Thắng nhận trách nhiệm chỉ huy, Phan Đình Phùng ra bắc tập kết lực lượng khi nhận thấy lực lượng nghĩa quân suy yếu. Giai đoạn này cuộc khởi nghĩa Hương Khê chủ yếu tập trung chiêu tập binh sĩ, huấn luyện nghĩa quân, trang bị vũ khí cùng với việc củng cố căn cứ ở vùng rừng núi

Một trong những thành công trong giai đoạn này là nghĩa quân đã chế tạo súng trường theo mẫu Pháp

+ Giai đoạn II (1889-1896)

Ở giai đoạn này cuộc khởi nghĩa Hương Khê đã tăng về quân số, cùng với đó là việc chế tạo ra súng đã giúp cho súng của nghĩa quân tăng lên để tham gia chiến đấu. Nhận thấy công cuộc khởi nghĩa đã được chuẩn bị chu đáo, Phan Đình Phùng quyết định mở rộng đìa bàn khắp bốn tỉnh Nghệ An, Thanh Hóa, Quảng Bình và Hà Tĩnh. Sự phát triển mạnh mẽ của nghĩa quân về quy mô và tổ chức đã làm cản trở quá trình thôn tính và đàn áp nhân dân ta của thực dân Pháp.

Đối phó với hành động này, quân Pháp bố trí nhiều đồn lẻ phong tỏa khu vực nhằm cản trở hoạt động của nghĩa quân Hương Khê.

Quân Pháp bị đánh trả, tập kích suốt một vùng rộng lớn từ Nghi Lộc, Thanh Chương đến Diễn Châu, Yên Thành. Cuộc khởi nghĩa Hương Khê trong giai đoạn này đã tổ chức được 28 trận lớn nhỏ.

Từ năm 1889, nghĩa quân Hương Khê liên tục mở các cuộc tập kích đẩy lùi nhiều trận càn quét, đồng thời cũng chủ động tấn công với nhiều trận thắng như trận công đồn Trường Lưu vào tháng 5 năm 1890, trận tập kích tại thị xã Hà Tĩnh vào tháng 8 năm 1892.

Sau nhiều trận thất bại, đầu năm 1892 thực dân Pháp mở nhiều cuộc càn quét, đặc biệt là trận càn quét vào khu Hói Trùng và Ngàn Sâu vốn là căn cứ của tướng Cao Thắng.

Nghĩa quân tiến đánh đồn Trung Lễ vào ngày 7 tháng 3 năm 1892. Nguyễn Hữu Thuận tiến đánh huyện Thanh Hà và bắt sống tri huyện, còn Cao Thắng cho quân giả lính khổ xanh bắt sống Đinh Nho Quang.

Nguyễn Hữu Thành đã chỉ huy nghĩa quân Hương Khê đánh phá nhà lao và giải cứu được hơn 70 nghĩa sĩ bị cầm tù vào ngày 23 tháng 8 năm 1892.

Tháng 11 năm 1893, Cao Thắng cùng 1.000 quân tấn công vào Nghệ An, tuy nhiên Cao Thắng bị thương rồi hy sinh gây tổn thất lớn cho nghĩa quân. Lợi dụng cơ hội này, quân Pháo siết chặt vòng vây, nghĩa quân cố gắng đánh trả nhưng thế lực suy yếu dần.

Ngày 17 tháng 10 năm 1894, nghĩa quân giành thắng lợi trong trận chiến ở núi Vụ Quang.
Ngày 28 tháng 12 năm 1895, Phan Đình Phùng bị thương nặng rồi hy sinh.

Sau khi Phan Đình Phùng mất cuộc khởi nghĩa chịu sự đàn áp nặng nề của giặc rồi dần suy yếu và tan rã.

Ý nghĩa lịch sử của cuộc khởi nghĩa Hương Khê

+ Cuộc khởi nghĩa Hương Khê đã để lại nhiều bài học và kinh nghiệm sâu sắc đối với cuộc chiến chống thực dân Pháp của nhân dân ta.

+ Trong suốt quá trình hoạt động, cuộc khởi nghĩa Hương Khê đã lập được rất nhiều chiến công, khiến thực dân Pháp bị tổn thất nặng nề

+ Về mặt quân sự, đã sử dụng cùng kiểu trang phục, xây dựng công sự, vũ khí lợi hại. Phương thức chiến đấu phù hợp là đánh du kích và vận động chiến, biết tận dụng tối đã địa lý và địa hình khu vực. Cuộc khởi nghĩa Hương Khê đã sử dụng linh hoạt tính chủ động, sáng tạo khi đánh trực diện cùng quân Pháp.

+ Cuộc khởi nghĩa Hương Khê đã cổ vũ mạnh mẽ tinh thân yêu nước chống thực dân xâm lược của nhân dân ta, làm tiền đề để nhiều phong trào yêu nước khác diễn ra sau đó.

Tại sao nói cuộc khởi nghĩa Hương Khê là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu nhất trong phong trào Cần Vương?

Nói khởi nghĩa Hương Khê là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu nhất trong phong trào Cần Vương là bởi những lý do như sau:

– Khởi nghĩa Hương Khê được chuẩn bị và tổ chức tương đối chặt chẽ: Nghĩa quân đã có 3 năm (từ 1885 đến 1888) để lo tổ chức, huấn luyện, xây dựng công sự, rèn đúc vũ khí và tích trữ lương thảo… Lực lượng nghĩa quân được chia thành 15 thứ quân. Mỗi quân thứ có từ 100 đến 500 người… Nghĩa quân còn tự chế tạo được súng trường theo mẫu súng của Pháp.

– Về quy mô: Khởi nghĩa Hương Khê có quy mô rộng lớn. Nghĩa quân hoạt động trên địa bàn rộng (gồm 4 tỉnh: Thanh Hoá, Nghệ An. Hà Tĩnh, Quảng Bình) với lối đánh linh hoạt như phòng ngự, chủ động tấn công, đánh đồn, diệt viện

– Về thời gian tồn tại: khởi nghĩa Hương Khê có thời gian tồn tại trong hơn 10 năm từ năm 1885 đến 1896.

– Nghĩa quân Hương Khê được đông đảo nhân dân ủng hộ, cổ vũ tinh thần yêu nước chống giặc của nhân dân ta

– Khởi nghĩa Hương Khê đã lập được nhiều chiến công, gây cho Thực dân pháp nhiều khó khăn và tổn thất.

Trên đây là nội dung bài viết về Tại sao nói cuộc khởi nghĩa Hương Khê là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu nhất trong phong trào Cần Vương. Từ những chia sẻ của bài viết chúng ta có thể thấy rằng khởi nghĩa Hương Khê là một trong những trang sử vẻ vang của dân tộc. Chúng tôi hi vọng rằng những chia sẻ từ bài viết sẽ hữu ích và giúp quý bạn đọc hiểu rõ được nội dung này.

5/5 - (8 bình chọn)