Trong cuộc sống cũng như trong các hoạt động sản xuất kinh doanh hằng ngày, dù đã tìm mọi biện pháp để ngăn ngừa và phòng tránh rủi ro nhưng chúng ta vẫn có nguy cơ gặp phải những rủi ro không thể ngờ tới. Trong bài viết dưới đây, chúng tôi gửi đến bạn đọc các thông tin hữu ích để giải đáp rủi ro là gì?, đồng thời phân tích những loại rủi ro phổ biến mà chúng ta hay gặp trong lĩnh vực bảo hiểm.

Rủi ro là gì?

Cho đến nay vẫn chưa có một định nghĩa thống nhất về rủi ro. Những trường phái khác nhau, các tác giả khác nhau đưa ra những định nghĩa rủi ro khác nhau. Những định nghĩa này rất phong phú và đa dạng, nhưng tập trung lại có thể chia thành hai trường phái lớn:

Thứ nhất: Khái niệm theo trường phái truyền thống

Theo trường phái truyền thống, rủi ro được xem là sự không may mắn, sự tổn thất mất mát, nguy hiểm. Nó được xem là điều không lành, điều không tốt, bất ngờ xảy đến. Đó là sự tổn thất về tài sản hay là sự giảm sút lợi nhuận thực tế so với lợi nhuận dự kiến. Rủi ro còn được hiểu là những bất trắc ngoài ý muốn xảy ra trong quá trình kinh doanh, sản xuất của doanh nghiệp, tác động xấu đến sự tồn tại và phát triển của một doanh nghiệp.Tóm lại, theo quan điểm này thì rủi ro là những thiệt hại, mất mát, nguy hiểm hoặc các yếu tố liên quan đến nguy hiểm, khó khăn hoặc điều không chắc chắn có thể xảy ra cho con người.

Thứ hai: Khái niệm theo trường phái hiện đại

Theo trường phái hiện đại, rủi ro (risk) là sự bất trắc có thể đo lường được, vừa mang tính tích cực, vừa mang tính tiêu cực. Rủi ro có thể mang đến những tổn thất mất mát cho con người nhưng cũng có thể mang lại những lợi ích, những cơ hội. Nếu tích cực nghiên cứu rủi ro, người ta có thể tìm ra những biện pháp phòng ngừa, hạn chế những rủi ro tiêu cực, đón nhận những cơ hội mang lại kết quả tốt đẹp cho tương lai.

Rủi ro bao gồm 3 yếu tố: xác suất xảy ra (Probability), khả năng ảnh hưởng đến đối tượng (Impacts on objectives) và thời lượng ảnh hưởng (Duration). Bản chất rủi ro là sự không chắc chắn (uncertainty), do đó, nếu chắc chắn (xác suất bằng 0% hoặc 100%) thì không gọi là rủi ro.

Từ những điều trên, có thể hiểu rằng, rủi ro là những bất trắc xảy ra ngoài ý muốn, không thể lường trước được. Tuy nhiên, rủi ro vừa mang nghĩa tiêu cực vừa mang nghĩa tích cực. Cụ thể, rủi ro gây ra nhiều tổn thất cho con người nhưng cũng chính từ những rủi ro đã gặp phải mà con người có thể tìm ra các biện pháp phòng ngừa và hạn chế những rủi ro có thể xảy ra.

Nguyên nhân dẫn đến rủi ro

Ngoài việc giải đáp rủi ro là gì? chúng tôi còn làm rõ các nguyên nhân dẫn đến rủi ro. Rủi ro có thể xảy ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau. Tuy nhiên, chúng ta có thể nhóm lại thành hai nguyên nhân là nguyên nhân khách quan và nguyên nhân chủ quan.

Thứ nhất: Nguyên nhân khách quan

Rủi ro xảy ra có thể do những nguyên nhân khách quan sau đây:

– Rủi ro do thiên tai, dịch bệnh, hạn hán, lũ lụt,…

– Rủi ro do sự phát triển của khoa học kỹ thuật và công nghệ, thúc đẩy nền kinh tế phát triển và giúp con người có một cuộc sống tốt đẹp hơn nhưng cũng gây những mặt trái nhất định như làm tăng nguy cơ thất nghiệp, tai nạn lao động, tai nạn giao thông….

– Rủi ro do các yếu tố khác như môi trường kinh tế, tình hình chính trị – xã hội gây nên như: Ô nhiễm môi trường, chiến tranh, khủng bố….

Thứ hai: Nguyên nhân chủ quan

– Do lỗi bất cẩn của con người;

– Do lỗi của người thứ ba.

Tuy nhiên, thực tế phải thừa nhận rằng, rủi ro dù xảy ra vì bất kỳ lý do gì đều gây ra những tổn thất như tốn thất về thu nhập, tính mạng, sức khỏe, tài sản của con người,…

Mức độ của rủi ro

Để đánh giá được mức độ của rủi ro, người ta thường căn cứ vào tần xuất xuất hiện rủi ro. Cụ thể:

– Tần suất xuất hiện rủi ro: Là số lần có thể xuất hiện rủi ro được xác định trong khoảng thời gian nhất định hoặc là khoảng cách trung bình của thời gian xuất hiện các rủi ro.

– Mức độ nghiêm trọng của rủi ro được hiểu là tính khốc liệt của tổn thất, hậu quả trực tiếp của rủi ro. Khi gặp rủi ro, đối tượng khác nhau sẽ chịu tổn thất khác nhau.

Các loại rủi ro thường gặp trong bảo hiểm

Trong phạm vi một hợp đồng bảo hiểm, rủi ro thường được phân thành 02 (hai) nhóm chính đó là rủi ro được bảo hiểm và rủi ro không được bảo hiểm.

Thứ nhất: Rủi ro được bảo hiểm

Rủi ro được bảo hiểm là những rủi ro được doanh nghiệp bảo hiểm chấp nhận bảo hiểm như tai nạn, sự cố, thiên tai,… Nếu những rủi ro này xảy ra sẽ gây thiệt hại cho đối tượng được bảo hiểm và làm phát sinh trách nhiệm bồi thường hoặc trả tiền bảo hiểm của doanh nghiệp bảo hiểm.

Thứ hai: Rủi ro không được bảo hiểm

Rủi ro không được bảo hiểm là loại rủi ro mà doanh nghiệp bảo hiểm không chấp nhận bảo hiểm, không chấp nhận bồi thường hoặc trả tiền bảo hiểm khi có rủi ro xảy ra. Dưới đây là một số trường hợp điển hình dù có rủi ro xảy ra nhưng vẫn không được bảo hiểm:

– Những thiệt hại hoặc sự kiện bảo hiểm xảy ra do lỗi cố ý của người tham gia bảo hiểm hoặc người được hưởng quyền lợi bảo hiểm;

– Rủi ro được bảo hiểm mang tính chất thảm họa do động đất, sóng thần, núi lửa, chiến tranh gây ra,…

– Thiệt hại gián tiếp như giảm sút giá trị thương mại;

– Hậu quả trực tiếp hay gián tiếp của phóng xạ hay nhiễu phóng xạ phát sinh từ vụ nổ nguyên tử hoặc từ việc dùng năng lương nguyên tử hoặc các chất liệu phóng xạ hạt nhân….

Hiện nay các công ty bảo hiểm điều chỉnh phạm vi rủi ro, làm sảm phẩm bảo hiểm đó có thể phù hợp hơn với điều kiện cụ thể của đối tượng, giảm bớt chi phí và phù hợp với khả năng tài chính.

Dù là doanh nghiệp hay cá nhân thì luôn phải đối mặt với những rủi ro nhất định. Do đó, việc tham gia các sản phẩm bảo hiểm là cách thức tốt nhất để giảm thiểu rủi ro cho mình.

Mọi thắc mắc liên quan đến bài viết rủi ro là gì? Quý độc giả vui lòng liên hệ tới chúng tôi theo số 1900 6557, trân trọng!