Một trong những phép liên kết hình thức trong liên kết câu là phép lặp. Vậy phép lặp là gì? Các dạng phép lặp thường gặp trong các văn bản là những dạng nào? Cùng người viết tìm hiểu nội dung này qua bài viết dưới đây nhé.

Khái niệm phép lặp là gì?

Phép lặp là một trong những kết hợp chính thức của liên kết câu, liên kết đoạn văn hay thường được gọi là lặp từ vựng. Nó được lặp lại ở câu sau từ trong câu trước để tạo sự liên kết, dùng để liên kết giữa các câu trong văn bản. Bạn có thể sử dụng lặp lại cụm từ, lặp lại từ hoặc lặp lại cú pháp.

Các dạng phép lặp hay gặp

Có 3 phương tiện được sử dụng trong liên kết câu và lặp liên kết đoạn văn: lặp từ, lặp cấu trúc cú pháp và lặp ngữ âm. Chúng ta hãy xem xét ba tùy chọn này một cách chi tiết dưới đây

Dạng 1: Phép lặp từ ngữ

– Sử dụng các từ được lặp lại từ câu này sang câu khác, từ câu trước sang câu sau để tạo sự liên kết giữa các đoạn văn.

Ví dụ 1: “Học tập là một thói quen tốt. Nếu bạn học tập chăm chỉ và thành công trong tương lai.”

Chúng ta thấy từ “học tập” được lặp lại hai lần, nó giúp người đọc hiểu được tác dụng của việc học tập chăm chỉ.

Ví dụ 2: “Trường tôi là trường dân chủ nhân dân với mục đích giáo dục những công dân, những cán bộ tốt, những chủ nhân tương lai của đất đai. Trường của chúng ta phải tốt hơn trường của chúng ta về mọi mặt. Muốn vậy, giáo viên, học sinh và cán bộ phải nỗ lực hơn nữa để tiến bộ. ”(Trích Về Giáo dục của Chủ tịch Hồ Chí Minh).

Dạng 2: Phép lặp ngữ âm

Đó là hiện tượng ngắt vần, ngắt nhịp trong các câu văn. Kiểu lặp lại ngữ âm này thường thấy trong các bài thơ và các bài hát nổi tiếng. Các yếu tố lặp lại như vần, nhịp,… Ví dụ: Bánh chưng có lá. cá có vây Cô giáo có sách Em thấy các yếu tố được lặp lại ở 2 câu đầu là vần và câu 2, 3 là vần.

Dạng 3: Phép lặp cú pháp

Bạn tiếp tục sử dụng một loại cấu trúc câu nhất định. Nó có thể được lặp lại toàn bộ hoặc có thể thay đổi một số câu để tạo sự liên kết giữa các câu hoặc đoạn văn có chứa sự lặp lại đó.

 Ví dụ: Bạn có thể không thông minh, nhưng bạn luôn làm việc chăm chỉ và đẩy giới hạn của mình ngày này qua ngày khác. Bạn không thể hát hay, nhưng bạn vẫn chưa muộn. Cấu trúc của sự lặp lại là: Có thể không … nhưng bạn …

Phân biệt phép lặp từ và điệp ngữ

Vậy những nét tương đồng giữa điệp ngữ và phép lặp là gì?

Nhiều bạn thường thắc mắc rằng việc lặp lại này có giống với phép tu từ đã học trước đó là biện pháp điệp ngữ. Thực chất, điệp ngữ có sự chuyển hướng trở nên gợi cảm hơn về thị giác và âm thanh. Nó mang lại cho người đọc sự biểu cảm hơn về hình ảnh và từ tượng thanh, còn việc lặp từ chỉ là sự lặp lại âm vị, nó chỉ có tác dụng nối câu, nối đoạn chứ kém nghệ thuật.

Chúng ta phải phân biệt giữa lặp lại và điệp ngữ. Nếu các từ được lặp lại trong cùng một câu, đó là biện pháp điệp ngữ. Nhưng khi các từ được lặp lại trong các câu khác nhau, đó là sự lặp lại.

Bài luyện tập về phép lặp là gì?

Ví dụ 1 về bài tập lặp lại với câu hỏi: Chỉ ra sự lặp lại trong đoạn văn trước và những từ được lặp lại

“Với niềm khao khát của bạn, bạn phải nhớ rằng con bạn chạy vào lòng bạn, ôm chặt lấy cổ bạn. 1). chàng vừa đi, vừa cúi xuống, chìa tay ra để đợi chàng trai (2) Khi cô gái nghe tiếng gọi, cô gái giật mình, tròn xoe mắt (3). Anh bối rối, lạ lùng (4). Và bạn, bạn có thể nó không chứa đựng cảm xúc của tôi. (5)”

Đáp án gợi ý: Các từ “anh, còn”trong các câu (2), (3), (5) lặp lại các từ “anh, còn”ở câu 1.

Ví dụ 2: Câu 1 (Trang 151 Sách giáo khoa) về phân tích hiệu quả của phép lặp cú pháp kết hợp với phép liệt kê trong hai đoạn trích sau:

1. Trong đoạn văn Hịch tướng sĩ của Trần Quốc Tuấn có đoạn như sau: “Các ngươi ở cùng ta coi giữ binh quyền, cũng đã lâu ngày, không có áo thì ta cho áo, không có ăn thì ta cho ăn, quan còn nhỏ thì ta thăng thưởng, lương có ít thì ta tăng cấp, đi thủy thì ta cho thuyền, đi bộ thì ta cho ngựa, lúc hoạn-nạn thì cùng nhau sống chết, lúc nhàn-hạ thì cùng nhau vui cười, những cách cư-xử so với Vương Công Kiên, Đường Ngột Ngại ngày xưa cũng chẳng kém gì.”

2. Trong bài Tuyên ngôn độc lập của Chủ tịch Hồ Chí Minh có đoạn: “Về chính trị, chúng tuyệt đối không cho nhân dân ta một chút tự do dân chủ nào. Chúng thi hành những luật pháp dã man. Chúng lập ba chế độ khác nhau Trung, Nam, Bắc để ngăn cản việc thống nhất nước nhà của ta, để ngăn cản dân tộc ta đoàn kết. Chúng lập ra nhà tù nhiều hơn trường học. Chúng thẳng tay chém giết những người yêu nước thương nòi của ta. Chúng tắm các cuộc khởi nghĩa của ta trong những bể máu. Chúng ràng buộc dư luận, thi hành chính sách ngu dân.Chúng dùng thuốc phiện, rượu cồn để làm cho nòi giống ta suy nhược”.

Bài Làm hướng dẫn:

1. Đối với đoạn trích trong bài Hịch tướng sĩ của Trần Quốc Tuấn:

 Bạn hãy liệt kê nhiều vế câu có cùng một kiểu kết cấu cú pháp:

Ví dụ như: … thì ta … hoặc … thì cùng nhau …

Việc sử dụng phép liệt kê phối hợp với việc lặp cú pháp trong đoạn này có tác dụng làm nhấn mạnh và khẳng định sự đối đãi chu đáo, đầy tình nghĩa của Trần Quốc Tuấn đối với tướng sĩ trong mọi hoàn cảnh khó khăn.

2. Đối với đoạn trích Tuyên ngôn độc lập của Hồ Chí Minh đã vừa sử dụng phép liệt kê (hàng loạt câu kể tội ác của thực dân Pháp: Chúng … chúng …) và cùng sử dụng thêm phép lặp cú pháp

Việc sử dụng như vậy có tác dụng nhằm lên án và tố cáo tội ác về chính trị của thực dân Pháp đối với nhân dân ta. Đồng thời cùng mục đích ấy là cách tách dòng liên tiếp dồn dập.

Qua nội dung phân tích phép lặp là gì có thể thấy phép lặp lại là một phương pháp liên kết câu quan trọng mà bạn cần nắm vững để thực hiện phân tích đoạn văn hiệu quả nhất.