Trong hầu hết các công ty, tổ chức đều được khuyến khích đổi mới sáng tạo để nâng cao hiệu quả trong công việc. Vậy Đổi mới sáng tạo là gì?

Đổi mới sáng tạo là gì?

Đổi mới sáng tạo là việc tạo ra, ứng dụng thành tựu, giải pháp kỹ thuật, công nghệ, giải pháp quản lý để nâng cao hiệu quả phát triển kinh tế – xã hội, nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị gia tăng của sản phẩm, hàng hóa.

Ở Việt Nam đổi mới – sáng tạo là thuật ngữ phổ biến và được sử dụng rất nhiều trong nghiên cứu khoa học. Hầu hết các học giả ở Việt Nam cũng như một số nhà nghiên cứu trên thế giới vẫn sử dụng đồng nhất thuật ngữ đổi mới – sáng tạo và không có sự phân biệt rõ ràng giữa hai khái niệm này.

Đổi mới sáng tạo là việc đưa các ý tưởng vào thực tiễn để tạo ra giá trị gia tăng, ví dụ thông qua thương mại hóa. Theo đó đổi mới sáng tạo cần có cả tính mới và tính được thực hiện.

Tại sao phải đổi mới sáng tạo?

Đổi mới sáng tạo là gì? đã được giải đáp ở nội dung trên, cần phải đổi mới sáng tạo bởi vì:

– Cần phải đổi mới sáng tạo bởi vì nếu không đổi mới sáng tạo thì sẽ không thể tồn tại và phát triển trong một môi trường biến động nhanh, linh hoạt và có tính cạnh tranh cao.

– Chức năng của đổi mới sáng tạo chính là đưa sự sáng tạo và tính mới thâm nhập vào hệ thống kinh tế xã hội nhằm tạo ra các giá trị mới. Nếu không có đổi mới sáng tạo thì nền kinh tế sẽ rơi vào trạng thái “tĩnh” và không tạo ra được giá trị mới cho sự phát triển.

Từ đó thấy được rằng đổi mới sáng tạo đóng vai trò thiết yếu đối với sự tăng trưởng kinh tế cũng như phát triển xã hội.

– Đổi mới sáng tạo phải xuất phát từ nguồn tri thức, ý tưởng mà phần lớn là dựa trên các kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ từ khu vực các viện nghiên cứu, trường đại học.

Trong trường hợp này đổi mới sáng tạo là sự nối dài và là một bước tiếp theo của hoạt động khoa học công nghệ đi ra thị trường và xã hội. Đây là loại hình được gọi là đổi mới sáng tạo dựa trên nền tảng của nghiên cứu và phát triển.

Vì sao doanh nghiệp cần phải đổi mới và sáng tạo?

Chúng ta đã hiểu được khái niệm Đổi mới sáng tạo là gì? doanh nghiệp cần phải đổi mới sáng tạo bởi lẽ:

– Trong môi trường kinh doanh biến động nhanh, linh hoạt và tính cạnh tranh cao thì việc đổi mới sáng tạo được coi là chiến lược khác biệt hóa quan trọng để có được lợi thế của doanh nghiệp.

– Việc đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp cần được quản lý đúng phương hướng để có thể tạo ra một nền văn hóa sáng tạo, không bỏ lỡ những cơ hội phát triển và nâng cao năng lực cạnh tranh.

– Thông thường nguồn sáng tạo tốt nhất nằm trong chính các cấp nhân sự, do đó doanh nghiệp cần thúc đẩy một số yếu tố như thúc đẩy văn hóa đổi mới trong nội bộ nhằm đạt tới cả đổi mới đột phá và gia tăng, tăng tính liên kết trong chuỗi giá trị thông qua chuyển đổi số hiệu quả,…

– Đổi mới sáng tạo là nguồn tạo ra tri thức để cải thiện các quy trình và cấu trúc kinh doanh nội bộ từ đó tạo ra các sản phẩm và dịch vụ theo định hướng thị trường mang lại kết quả kinh doanh mới. 

– Thông thường các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo hoặc tái cấu trúc theo xu hướng đổi mới sáng tạo thường là các doanh nghiệp trẻ, năng động, quy mô nhỏ, nắm bắt nhanh về công nghệ và xu hướng kinh doanh.

Tuy nhiên lại thiếu nguồn lực tài chính, dữ liệu thị trường, khách hàng vốn là điểm mạnh của các doanh nghiệp lớn kinh doanh theo mô hình truyền thống lâu năm. Do vậy nếu biết kết hợp giữa các doanh nghiệp này với nhau trên cơ sở đối tác kinh doanh chiến lược thì bài toán tìm kiếm nguồn lực cho đổi mới sáng tạo sẽ được giải quyết. 

– Một yếu tố thành công then chốt của cacshieens lược bắt kịp công nghệ đó là khả năng tiếp thu công nghệ của các doanh nghiệp. Đây được xem là một nhân tố chính của hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia để nền kinh té có thể được hưởng lợi từ tiếp cận kiến thức toàn cầu hóa và dòng chảy công nghệ qua các hoạt động thương mại, đầu tư,…

– Để tư duy đổi mới sáng tạo được hoàn thiện và phổ biến đến toàn thể nhân viên thì doanh nghiệp cần có những nhà lãnh đạo tài giỏi, có khả năng truyền cảm hứng và đam mê sáng tạo cho nhân viên.

Những người có tư duy rộng mở và sẵn sàng trao quyền cho nhân viên, cũng như những người tạo ra các cộng đồng chung và đặt ra những mục tiêu khó khăn.

So sánh giữa sáng tạo và đổi mới

Ngoài khái niệm Đổi mới sáng tạo là gì? thì việc phân biệt giữa sáng tạo và đổi mới cũng được rất nhiều người quan tâm.

Đổi mới và sáng tạo chỉ phân biệt được khi dựa trên quá trình hình thành. Trong đó, sáng tạo là hoạt động nhận thức để hình thành nên những ý tưởng mới của người lao động.

Còn đổi mới là quá trình chuyển đổi những ý tưởng sáng tạo trở thành những sản phẩm, dịch vụ và quy trình mới. Do đó, sáng tạo là điểm khởi đầu của đổi mới và đổi mới là kết quả của sáng tạo.