Công thức nào sau đây là của xenlulozơ?

Câu hỏi:

Công thức nào sau đây là của xenlulozơ?

A. [C₆H₇O₂(OH)₃]_n.       

B. [C₆H₈O₂(OH)₃]_n.       

C. [C₆H₇O₃(OH)₃]_n.

D. [C₆H₅O₂(OH)₃]_n.

Đáp án đúng A

Công thức của xenlulozơ là [C₆H₇O₂(OH)₃]_n, Xenlulozo có cấu trúc phân tử rất lớn, là polyme hợp thành từ các mắt xích b – glucozơ nối với nhau bởi các liên kết b -1,4 – glicozit, phân tử xenlulozơ không phân nhánh, không xoắn.

Giải thích lý do chọn đáp án đúng là A     

– Công thức phân tử của xenlulozơ là (C₆H₁₀O₅)_n.

– Công thức cấu tạo của xenlulozơ là: [C₆H₇O₂(OH)₃]_n.

– Cấu trúc phân tử: Xenlulozo có cấu trúc phân tử rất lớn, là polyme hợp thành từ các mắt xích b – glucozơ nối với nhau bởi các liên kết b -1,4 – glicozit, phân tử xenlulozơ không phân nhánh, không xoắn.

– Tính chất vật lý của xenlulozơ

+ Là chất rắn, hình sợi, màu trắng, không mùi, không vị, không tan trong nước khi đun nóng, không tan trong dung môi hữu cơ thông thường.

+ Là thành phần chính tạo nên lớp màng tế bào thực vật, có nhiều trong bông, đay, gai, tre nứa.

– Tính chất hóa học

+ Phản ứng thủy phân trong môi trường axit:

(C₆H₁₀O₅)_n + nH_2­O  H2SO4 →H2SO4,to  n C₆H₁₂O₆   

+ Phản ứng của ancol đa chức:

Tác dụng với HNO₃/H₂SO₄ đ

Hiện tượng: Sản phẩm thu được có màu vàng. Khi đốt, cháy nhanh, không khói, không tàn. 

Giải thích: Xenlulozo phản ứng với (HNO₃ + H₂SO₄) khi đun nóng cho xenlulozo trinitrat. 

[C₆H₇O₂(OH)₃]_n + 3nHN_­O₃ H2SO4 →H2SO4,to  [C₆H₇O₂(ONO₂)₃]_n+ 3nH₂O         

Xenlulozơ trinitrat là chất dễ cháy và nổ mạnh được dùng làm thuốc súng không khói.

Xenlulozơ tác dụng với anhiđrit axetic sinh ra xenlulozơ triaxetat [C₆H₇O₂(OCOCH₃)₃]_n(tơ axetat)

Xenlulozơ tác dụng với CS₂và NaOH (dung dịch Visco) tạo thành tơ visco

Lưu ý: Xenlulozơ không phản ứng với Cu(OH)₂ nhưng tan được trong dung dịch [Cu(NH₃)₄](OH)₂. (dung dịch Svayde)

– Ứng dụng của xenlulozơ

+ Trong ngành dệt may: được dùng làm sợi để chế biến thành vải khác nhau như rayon, satin, acetate và triacetate. Nó nổi bật với chi phí thấp, độ sáng và vẻ đẹp mà nó mang lại cho quần áo. Cellulose acetat thường được dùng làm áo sơ mi, áo thun, váy đầm, cà vạt, đồ lót. Ngoài ra còn dùng làm áo mưa và làm dù che.

+ Trong y tế: Được sử dụng trong các thiết bị hình trụ đáp ứng chức năng của một thiết bị chạy thận nhân tạo.

+ Trong sản xuất công nghiệp: Nó được sử dụng trong sản xuất hộp đựng thuốc lá, dây cáp điện, sơn mài, sản xuất đồ vật bằng nhựa, giấy và các tông, sản xuất các bộ phận động cơ và khung gầm của các loại xe khác nhau trong ngành công nghiệp ô tô.

+ Trong sản xuất kính: Dùng để làm chất liệu lót kính màn hình máy tinh, màn hình điện thoại di động và các loại màn hình khác. Cellulose acetate còn là chất liệu làm nên các gọng kính đeo mắt khá bền và đẹp.

+ Trong ngành nghệ thuật và phim ảnh: Sử dụng làm phim mỏng cho phim, nhiếp ảnh và băng từ.

Trong nghiên cứu: Sử dụng rộng rãi trong các phòng thí nghiệm khoa học và nghiên cứu giúp sản xuất các bộ lọc xốp, như là một hỗ trợ cho màng cellulose acetate để thực hiện quá trình điện di hoặc trao đổi thẩm thấu. Nó còn dùng để làm giấy lọc trong thí nghiệm.