Các phương thức phân phối chứng khoán

Việc chào bán chứng khoán thường được tiến hành thông qua các trung gian là các tổ chức bảo lãnh hay đại lí phát hành. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, tổ chức phát hành cũng có thể tự đứng ra chào bán chứng khoán. Nói cách khác, có ít nhất ba phương thức phân phối chứng khoán: phân phối chứng khoán thông qua tổ chức bảo lãnh phát hành, phân phối chứng khoán thông qua tổ chức đại lí phát hành và tổ chức phát hành tự phân phối chứng khoán. 

>>>>> Xem thêm: Chứng khoán là gì?

Phân phối chứng khoán bằng phương thức bảo lãnh hay đại lí phát hành là hoạt động phân phối chứng khoán theo đó công ty phát hành sử dụng dịch vụ phân phối chứng khoán của các công ty chứng khoán, chủ thể kinh doanh trên thị trường chứng khoán. Dịch vụ bảo lãnh phát hành hay đại lí phát hành là một trong những nghiệp vụ kinh doanh của các công ti chứng khoán và sẽ được nghiên cứu kĩ ở Chương VIII của giáo trình này. Phần dưới đây chỉ tìm hiểu phương thức phân phối chứng khoán do chính công ti phát hành tự đảm nhiệm. 

Tổ chức phát hành tự phân phối chứng khoán là phương thức chào bán chứng khoán theo đó tổ chức phát hành trực tiếp đảm nhiệm việc phân phối chứng khoán đến tay người đầu tư, không thông qua tổ chức trung gian. Đây là phương thức phân phối chứng khoán chỉ được sử dụng trong một vài trường hợp nhất định khi công ty phát hành hoặc bản thân chứng khoán chào bán có những lợi thế, đảm bảo việc phân phối chứng khoán diễn ra nhanh chóng, thuận tiện. Với phương thức phân phối này, tổ chức phát hành tiết kiệm được đáng kể những chi phí đáng lẽ phải bỏ ra đề thuê trung gian phân phối chứng khoán. 

Trường hợp tổ chức phát hành là công ti lâu đời, có uy tín lớn trên thương trường, bản thân uy tín của công ti đã làm cho cổ phiếu mà công ti chào bán đủ hấp dẫn với công chúng đầu tư và hứa hẹn sẽ được phân phối hết. Vì vậy, để tiết kiệm chi phí chào bán chứng khoán, công ty không cần sử dụng dịch vụ bảo lãnh hay đại lí phát hành mà tự mình đứng ra thực hiện việc chào bán chứng khoán. 

Trong trường hợp công ti chào bán quyền mua cổ phiếu cho các cổ đông hiện hữu, nếu giá bán cổ phiếu cho các cổ đông có quyền mua thực sự thấp hơn giá thị trường và đó là công ty làm ăn phát đạt thì công ty sẽ dễ dàng bán hết số quyền mua cổ phiếu mà không cần sử dụng tới bất cứ hình thức bảo lãnh nào. Tuy nhiên, nếu trong trường hợp quyền mua cổ phiếu không được thực hiện, số cổ phiếu đó sẽ được chào bán ra công chúng.