Trong trường hợp nào thì được trích một phần di sản thờ cúng để sử dụng vào việc khác?

Câu hỏi:

Bố A là con trai trưởng nên trước đây đã được ông bà A cho quản lý một nhà thờ họ để thờ cúng tổ tiên theo di chúc. Nhà thờ này có diện tích rất rộng, A muốn bàn với bố chia một phần diện tích nhà thờ cho A và chỉ để lại một phần diện tích để làm nhà thờ, nhưng bô A không đồng ý. Theo quy định của pháp luật, A có thể yêu cầu Tòa án giải quyết việc này được không? Trong trường hợp nào thì được trích một phần di sản thờ cúng để sử dụng vào việc khác?

Trả lời:

Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến công ty Luật Hoàng Phi. Về trường hợp của bạn, chúng tôi xin tư vấn như sau:

Di sản thờ cúng

Điều 670 Bộ luật dân sự năm 2005 quy định trong trường hợp người lập di chúc dành lại một phần di sản để dùng vào việc thờ cúng, thì phần di sản đó không được chia thừa kế mà giao cho ngưòi đã được chỉ định trong di chúc quản lý phần di sản đó để thực hiện việc thờ cúng.

“1. Trong trường hợp người lập di chúc có để lại một phần di sản dùng vào việc thờ cúng thì phần di sản đó không được chia thừa kế và được giao cho một người đã được chỉ định trong di chúc quản lý để thực hiện việc thờ cúng; nếu người được chỉ định không thực hiện đúng di chúc hoặc không theo thoả thuận của những người thừa kế thì những người thừa kế có quyền giao phần di sản dùng vào việc thờ cúng cho người khác quản lý để thờ cúng.

Trong trường hợp người để lại di sản không chỉ định người quản lý di sản thờ cúng thì những người thừa kế cử một người quản lý di sản thờ cúng.

Trong trường hợp tất cả những người thừa kế theo di chúc đều đã chết thì phần di sản dùng để thờ cúng thuộc về người đang quản lý hợp pháp di sản đó trong số những người thuộc diện thừa kế theo pháp luật.

2. Trong trường hợp toàn bộ di sản của người chết không đủ để thanh toán nghĩa vụ tài sản của người đó thì không được dành một phần di sản dùng vào việc thờ cúng.”

Như vậy, sau khi người để lại di sản chết, di sản dùng vào việc thờ cúng không thuộc quyền sở hữu của bất kỳ người thừa kế nào. Người được giao quản lý di sản dùng vào việc thờ cúng chỉ được giao quyền quản lý di sản và sử dụng di sản đó vào mục đích thờ cúng mà không được sử dụng vào mục đích khác, cũng như không có quyền định đoạt di sản thờ cúng.

Nếu người được chỉ định quản lý phần di sản mà không thực hiện việc thờ cúng, hoặc sử dụng di sản thờ cúng vào mục đích khác (như cho thuê, cho mượn…), thì những người thừa kế có quyền bàn bạc, thỏa thuận giao phần di sản dùng vào việc thờ cúng cho người khác quản lý để thực hiện việc thờ cúng. Nếu người lập di chúc không chỉ định trong di chúc người quản lý di sản dùng vào việc thờ cúng và thực hiện thờ cúng, thì những người thừa kế của người để lại di sản đã lập di chúc này sẽ cử người quản lý phần di sản này để thực hiện việc thờ cúng. Trong trường hợp tất cả những người thừa kế theo di chúc đều đã chết thì phần di sản dùng vào việc thờ cúng thuộc về người đang quản lý hợp pháp phần di sản đó.

Như vậy trong trường hợp A đã nêu trên, bố A đã được ông bà A viết di chúc trao quyền quản lý di sản, thì bố A chỉ là người quản lý di sản dùng vào việc thờ cúng. Việc bố  A từ chối yêu cầu của A về việc dùng một phần di sản dùng vào việc thờ cúng để chia cho A là hoàn toàn phù hợp với quy định của pháp luật, cũng như phù hợp với ý nguyện của ông bà A. Vì vậy, trong trường hợp này A không thể yêu cầu Tòa án phân chia di sản dùng vào việc thờ cúng để sử dụng vào mục đích khác.

Mặc dù, Nhà nước tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng, phong tục, tập quán của nhân dân, nhưng Điều 670 Bộ luật dân sự năm 2005 cũng có quy định hạn chế quyền của người để lại di sản khi lập di chúc đốĩ với tài sản dùng cho việc thờ cúng. Đó là trường hợp toàn bộ di sản của người chết không đủ để thanh toán các nghĩa vụ tài sản của người đó khi còn sống, thì không thể dành một phần di sản dùng vào việc thò cúng, mà phần di sản được chỉ định để thực hiện việc thờ cúng này trước hết được dùng để thanh toán các nghĩa vụ tài sản của người để lại di sản.

Trong trường hợp cần tư vấn thêm, bạn có thể liên hệ với Luật sư của Luật Hoàng Phi qua TƯ VẤN LUẬT MIỄN PHÍ 19006557 để được tư vấn.