Hợp đồng chuyển quyền sử dụng đất không công chứng có khởi kiện được không?

Câu hỏi:

Tôi sống ở Hải Phòng và có tích cóp được một chút tiền để mua đất cho con trai. 2 tháng trước tôi có tìm hiểu và có đặt vấn đề mới một người bà con xa về vấn đề mua đất. Mảnh đất ấy rất hợp ý tôi, giá cả lại phải chăng nên chúng tôi đi đến ký kết hợp đồng ngay trong tháng đó. Tôi giao tiền và người ấy giao giấy tờ đất cho tôi. Ở quê thì tôi nghĩ rằng cứ có hợp đồng 2 bên ký kết và mình giữ sổ đỏ là có quyền sử dụng. Thế nhưng vừa rồi tôi muốn sang tên cho con trai tôi thì bên huyện nói đất không phải của tôi nên không làm được vì chưa công chứng hợp đồng. Tôi tìm đến nhà người bà con để lên huyện công chứng thì họ không hợp tác, nhất quyết không chịu đi cùng tôi. Như vậy tôi có thể kiện họ ra tòa để yêu cầu họ ra công chứng hợp đồng cho tôi được không?

Trả lời:

Với câu hỏi của bác liên quan đến: Hợp đồng chuyển quyền sử dụng đất không công chứng có khởi kiện được không? Luật Hoàng Phi xin được tư vấn cho bác như sau:

Thứ nhất: Theo quy định của pháp luật thì hợp đồng chuyển quyền sử dụng đất phải được công chứng hoặc chứng thực

Theo Khoản 1 Điều 459 Bộ luật Dân sự 2015 quy định như sau:

Và tại điểm a khoản 3 Điều 167 Luật đất đai năm 2013:

Theo quy định tại Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015 thì giao dịch dân sự có hiệu lực khi có đủ các điều kiện sau đây:

Theo quy định trên thì giao dịch dân sự liên quan đến chuyển quyền sử dụng đất phải đảm bảo về hình thức là được lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực thì mới có hiệu lực. 

Theo đó, hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất chỉ có giá trị pháp lý khi được công chứng hoặc chứng thực trừ trường hợp kinh doanh bất động sản. Bác nhận quyền chuyển nhượng của một người bà con xa, khi làm hợp đồng lại chỉ có chữ ký của 2 bên mà không được công chứng nên hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất này không có giá trị pháp lý khi bác làm sổ đỏ hay sang tên cho con trai bác. Do vậy, bên huyện trả lời cho bác như vậy là đúng.

Lúc này, bác cũng không thể yêu cầu bên người bà con xa đi công chứng hợp đồng cho bác nếu như họ không đồng ý, vì quyền sử dụng đất mang tên họ, họ có quyền định đoạt có chuyển nhượng cho bác hay không. Trường hợp này bác chỉ có thể yêu cầu họ lại trả lại tiền cho bác.

Thứ hai: Bác có thể kiện dân sự để đòi lại số tiền đã giao cho người bà con xa

Giao dịch trên của bác là giao dịch dân sự vô hiệu, do đó hậu quả pháp lý của vấn đề  trên sẽ được giải quyết theo quy định tại Điều 131 Bộ luật Dân sư 2015 như sau:

Theo quy định tại khoản 2 Điều trên, bác và người họ hàng xa có trách nhiệm khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả lại cho nhau những gì đã nhận. Các bên có thể thỏa thuận với nhau về vấn đề người bà con xa trả lại bác số tiền đã nhận và bác trả lại sổ đỏ đã giữ của họ. Nếu như họ vẫn nhất quyết không trả cho bác thì bác có thể khởi kiện đến Tòa án để đòi lại tài sản của mình. 

Trong trường hợp cần tư vấn thêm, bạn có thể liên hệ với Luật sư của Công ty Luật Hoàng Phi qua TỔNG ĐÀI TƯ VẤN LUẬT ĐẤT ĐAI 19006557 để được tư vấn.