Bị công ty xuất khẩu lao động không trả tiền cọc thì phải làm thế nào?

Câu hỏi:

Hiện nay tôi đang có một vụ việc cần tư vấn giúp. Sự việc tóm tắt như sau: Vào ngày 12/11/2015 tôi và 6 người nữa có tham gia một chương trình hợp tác đào tạo nguồn nhân lực cho thị trường nhật bản tại một trung tâm xuất khẩu lao động, và mỗi người đều phải đặt cọc 1 khoản tiền là 50.000.000 đồng với cam kết là trong vòng 1 năm (tức là đến 12/11/2016) như sau:

Nếu chúng tôi được đi sang nhật thông qua trung tâm thì sẽ được hoàn lại tiền cọc (50 triệu đồng). Nếu chúng tôi không được đi sang nhật và trong thời gian này cũng không đi sang nhật thông qua các trung tâm khác thì cũng sẽ được hoàn lại tiền cọc (10 triệu đồng) . Đến nay đã hết hạn thời gian cam kết hợp đồng, tuy nhiên bên phía trung tâm không có động thái trả lại tiền cọc cho chúng tôi.

Chúng tôi đã hẹn họ giải quyết, và họ giải thích là chương trình này bên phía học hợp tác với 1 đối tác bên nhật. Tiền cọc của chúng tôi họ đã chuyển sang bên nhật (điều này không có sự đồng ý cũng như chứng kiến của chúng tôi). Vì thế bên phía trung tâm yêu cầu chúng tôi phải ký 1 giấy yêu cầu thanh toán với bên nhật. Sau đó chúng tôi không kí và đòi lại tiền cọc vì công ty đó đã vi phạm hợp đồng nhưng đến nay chưa thanh toán cho chúng tôi, viện rất nhiều lý do để không thanh toán tiền, bây giờ chúng tôi phải làm gì để được nhận lại số tiền đặt cọc? họ có bị khép tội lừa đảo không?

Trả lời:

Với câu hỏi này, Luật Hoàng Phi xin trả lời như sau:

Hiện nay xuất khẩu lao động đang là phương án được nhiều người chọn lựa, bởi có thu nhập cao và được đi ra nước ngoài làm việc. Do đó, những trung tâm đào tạo, xuất khẩu lao động ra nước ngoài mọc lên ngày càng nhiều, chủ yếu là đào tạo đi các thị trường như: Nhật Bản, hàn quốc, Đài Loan,.. những thị trường tiềm năng đang cần tìm kiếm lao động giá rẻ. Do vậy, có những công ty/ tổ chức cũng đã lợi dụng sự cả tin, mong muốn đi xuất khẩu lao động của mọi người để thực hiện việc lừa đảo chiếm đoạt tài sản, hoặc thực hiện việc chiếm đoạt tài sản do sự thiếu hiểu biết của người lao động.

Bị công ty xuất khẩu lao động không trả tiền cọc thì phải làm thế nào?

Theo như bạn trình bày thì bạn cùng với 6 người nữa đã  tham gia một chương trình hợp tác đào tạo nguồn nhân lực cho thị trường nhật bản tại một trung tâm xuất khẩu lao động. Trung tâm sau đó đã yêu cầu bạn đặt cọc số tiền là 50 triệu đồng, đây là một số tiền lớn, trên cơ sở hợp đồng, vì hợp đồng là do hai bên thỏa thuận nên các bạn đã chấp nhận số tiền đặt cọc này. Tuy nhiên sau khi đã hết hạn hợp đồng mà công ty không trả lại tiền cho các bạn. Đấy là quan hệ dựa trên cơ sở hợp đồng dân sự, trước tiên, các bạn cần xem xét có dấu hiệu của tội phạm hay không? . Căn cứ vào những điều bạn đã trình bày thì chúng tôi xác định có dấu hiệu của tội phạm trong trường hợp này, theo quy định của Bộ luật Hình sự năm 2015 thì trung tâm này có dấu hiệu của tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, được quy định như sau:

“Điều 175. Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản

1, Người nào thực hiện một trong những hành vi sau đây chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 4.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 4.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 174 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm hoặc tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại hoặc tài sản có giá trị đặc biệt về mặt tinh thần đối với người bị hại, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng các hình thức hợp đồng rồi dùng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản đó hoặc đến thời hạn trả lại tài sản mặc dù có điều kiện, khả năng nhưng cố tình không trả;

b) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng các hình thức hợp đồng và đã sử dụng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản.”

Theo đó, trung tâm xuất khẩu lao động đã kí hợp đồng với các bạn, hợp đồng này là hợp pháp, dựa trên cơ sở quy định của pháp luật, các bạn đã đặt cọc cho công ty số tiền là 50 triệu đồng, nhưng sau đó khi hết hạn hợp đồng, các bạn vẫn chưa được sang Nhật Bản, đáng lẽ ra công ty phải trả lại số tiền cọc nhưng công ty đã dùng thủ đoạn gian dối, nói là đã thanh toán cho bên Nhật Bản nên chưa trả được tiền và cố tình không trả lại tiền đặt cọc cho các bạn. Như vậy đã đủ yếu tố cấu thành tội phạm đó lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Tuy nhiên, lưu ý rằng, nếu công ty đó được lập ra không có giấy phép đăng kí kinh doanh về xuất khẩu lao động, hoạt động trái pháp luật thì có thể có dấu hiệu lừa đảo chiếm đoạt tài sản ở đây.

Như vậy, bạn và những người không được trả tiền cọc cần viết đơn trình báo, tố cáo đến cơ quan công an huyện/quận/ thị xã/ phường.. nơi công ty đó đặt trụ sở để họ có thể tiến hành điều tra vụ việc này, giúp các bạn được trả lại số tiền cọc. Hoặc các bạn có thể khởi kiện tại Tòa án để thực hiện kiện đòi tiền trên cơ sở hợp đồng đã giao kết nếu xem xét tình hình chưa thấy dấu hiệu của tội phạm.

Trong trường hợp cần tư vấn pháp luật hình sự, bạn có thể liên hệ với Luật sư của Luật Hoàng Phi qua TỔNG ĐÀI  TƯ VẤN LUẬT MIỄN PHÍ 19006557 để được tư vấn.